پاورپوینت علف های هرز مهم در ایران و روش های مبارزه با آنها

این پاورپوینت به معرفی انواع علف های هرز مهم در ایران ، خسارت ناشی از آنها و روش های مبارزه با آنها می پردازد که شامل 56 اسلاید می باشد.

علف هرز مرغ یا چایر (بندواش)

مرغ (بندواش) گیاهی چند ساله و چهار کربنه است که از طریق بذر ریزوم و استولون به تکثیر می‌پردازد. این گیاه از خانواده Poaceae به نام‌های پنجه مرغی و بندواش نیز شناخته می‌شود. به علت داشتن ریزوم‌های فلسی بخش‌های هوایی از ریزوم خارج شده و زمین را مانند چمن می‌پوشاند. این ویژگی باعث مقاومت آن در برابر لگدکوبی‌ها می‌شود. ارتفاع ساقه‌های مرغ در حدود ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر و طول برگ‌ها به ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر می‌رسد. رنگ برگ‌ها از خاکستری تا سبز و مایل به آبی است.

گل‌ آذین پنجه مرغی به شکل سنبله چندتایی با طول ۱۴ تا ۳۰ سانتیمتر است و حاوی ۴ تا ۶ سنبله است که به یکدیگر متصل شده‌اند و در قسمت انتهایی ساقه قرار دارند. بذر این گیاه بسیار کوچک است و در هر کیلوگرم بذر مرغ معمولاً میان ۳ تا ۴ میلیون دانه و گاهی بیشتر وجود دارد. با این حال، قدرت جوانه‌ زدن بذر مرغ به طور کلی ضعیف است.

علف هرز پنجه مرغی

در خاکهای حاصلخیز با عمق کافی به سرعت رشد میکند.در هر دو نوع خاک رسی سنگین و ماسه ای سبک رشد کرده و در برابر غرقاب شدن تا حدودی مقاوم است ولی در زمینهایی که سطح اب در آنها بالا باشد رشد خوبی ندارد.این گیاه به اسید، قلیا،و تا حدودی به نمک سازگاری دارد. در زمینهایی که کود داده میشود واکنش ان در برابر کود بسیار مساعد است.

مرغ از علف های هرز مزارع: برنج،گندم، توتون، چغندرقند، پنبه، بادام زمینی،ذرت، یونجه، جو، مراتع و باغهای سبزی و صیفی است.

پنجه مرغی در خاک‌ های حاصلخیز با عمق کافی به سرعت رشد می‌کند. این گیاه در هر دو نوع خاک رسی سنگین و خاک‌های ماسه‌ای سبک رشد می‌کند و در برابر غرقاب شدن تا حدودی مقاوم است. اما در زمین‌هایی که سطح آب در آنها بالا باشد رشد این گیاه به خوبی انجام نمی‌ شود. پنجه مرغی با اسید، قلیا و تا حدی نمک سازگاری دارد. در زمین‌هایی که کود اعمال می‌شود این گیاه به کودها بسیار حساس بوده و به خوبی به آنها واکنش نشان می‌دهد.

علاوه بر این پنجه مرغی به عنوان یکی از علف‌ های هرز مزارع در محصولات مختلف شامل برنج، گندم، توتون، چغندر قند، پنبه، بادام زمینی، ذرت، یونجه، جو، مراتع، باغ‌های سبزی و صیفی‌ جات شناخته می‌شود.

روش های مبارزه با علف هرز پنجه مرغی

برای مقابله با این علف‌ هرز می‌توان از انواع علف کش ها بهره برد. به عنوان مثال استفاده از دالاپون با نرخ 4 تا 8 کیلوگرم در هر هکتار، امیترول با نرخ 2.5 کیلوگرم در هر هکتار، و گلیفوزیت با نرخ 2.3 تا 4.5 کیلوگرم در هر هکتار از جمله راهکارهای مؤثر در کنترل پنجه مرغی می‌باشد.

هر منطقه و مزرعه ممکن است نیاز به استراتژی‌ها و رویکردهای خاص خود داشته باشد بنابراین برای انتخاب بهترین روش مبارزه باید به شرایط محلی و نوع خاک توجه کرد.

هویج وحشی

هویج وحشی گیاهی دو ساله از خانواده Umbelliferae با ارتفاع 60 تا 120 سانتیمتر است که از طریق بذر تکثیر می‌یابد. در سال اول دارای حالت روزت است و دارای یک ریشه اصلی عمیق است. در سال دوم ساقه‌های گل دهنده و گل‌ها شکل می‌گیرند و ریشه‌های زیرزمینی آن محکم و چوبی می‌شوند. ساقه‌های آن افراشته و تو خالی هستند که اغلب منشعب هستند. برگ‌ها به صورت متناوب قرار گرفته و به شکل قطعات باریک به یکدیگر متصل شده‌اند. در حاشیه برگ‌ها و رگبرگ‌ها، کرک‌های کوچک دیده می‌شوند. گل‌های آن به رنگ سفید و به صورت چتری در انتهای ساقه گل دهنده زیبا آرایش یافته‌اند. هویج وحشی دارای میوه‌های تخم مرغی شکل بوده و ریشه‌اش بوی هویج را منتشر می‌کند.

این گیاه در مناطق خشک و خاک‌های صخره‌ای همچنین در باغ‌های سبزی و صیفی، مزارع گندم و جو و حاشیه جاده‌ها مشاهده می‌شود.

علف هرز سوروف (دژگال)

سوروف یک علف‌ هرز یکساله و چهار کربنه است که از طریق بذر تکثیر می‌یابد. این گیاه از خانواده Poaceae به عنوان یکی از مهمترین علف‌های هرز مزارع برنج در شمال کشور و مناطق برنج‌ کاری جهان شناخته می‌شود و بیشتر در مناطق معتدل تا معتدل گرم رشد می‌کند. سوروف یک علف‌ هرز رطوبت‌ دوست است و در مراحل اولیه رشد شباهت زیادی به برنج دارد. این دو گیاه از روی گوشوارک و زبانک قابل تشخیص هستند به این صورت که در محل اتصال برگ به غلاف در برنج، دو گوشوارک بالیگول پرزدار و یک زبانک دیده می‌شود در حالی که در سوروف، گوشوارک و زبانک وجود ندارند. ارتفاع بوته‌های سوروف معمولاً بین 30 تا 120 سانتیمتر و گاهی به بیش از 150 سانتیمتر می‌رسد. طول برگ‌های آن حدود 30 تا 50 سانتیمتر و عرض آن‌ها بین 5 تا 15 میلیمتر است.

روشهای کنترل علف‌ هرز سوروف (دژگال)

برای مقابله با این گیاه علف‌ هرز، علاوه بر روش‌های مکانیکی مانند وجین‌ کردن می‌توان از روش‌های شیمیایی نیز بهره گرفت. استفاده از مولینیت با نسبت 5-6 لیتر در هکتار برای کنترل سوروف تا مرحله 2 برگی و همچنین استفاده از انیلفوس با میزان 3 لیتر در هکتار در مزارع برنج از جمله راهکارهای شیمیایی مؤثر است. همچنین با توجه به برچسب سم، از سمومی همچون بوتاکلر، تیوبنکارب، اگزادیازون، پرتیلاکلر، و پروپانیل می‌توان بهره برد.

در مزارع پنبه استفاده از هالوکسی‌فوپ پی متیل (گالانت سوپر) به عنوان یک راه حل مؤثر مطرح است.

علف هرز فرفیون (شیر سگ)

فرفیون یک گیاه یک‌ ساله از خانواده Euphorbiaceae است که ساقه‌ های متعدد بلند و راست دارد و از طریق بذر تکثیر می‌یابد. طول ساقه این گیاه معمولاً بین 15 تا 50 سانتیمتر است و رنگ آن سبز تیره است. برگ‌ها به صورت متناوب با آرایش مارپیچی روی ساقه قرار گرفته‌اند و انتهای برگ‌ها مدور و دمبرگ کوتاه دارند. برگ‌های پایینی کم و بیش چرمی شکل و سفید رنگ در حالی‌ که برگ‌های فوقانی مایل به سبز تیره تا زرد هستند.

گل های فرفیون جانبی و منفرد هستند دمگل به ارتفاع 17 تا 21 میلیمتر می‌رسد. گل‌های انتهایی به تعداد 4 تا 6 عدد به صورت چتر با دمگلی به طول 20 تا 25 میلیمتر دیده می‌شوند. گل اذین این گیاه سیاتیوم است که همانند چتری با 5 پرتو کوتاه و کرکدار است؛ ابتدا به 3 قسمت تقسیم می‌شود و سپس به 2 قسمت می‌پیوندد.

یکی از ویژگی‌های مهم این گیاه داشتن ریشه‌های قوی است که به عمق زمین نفوذ می‌کنند حتی بیش از یک متر این ویژگی باعث مقاومت خوبی در برابر شرایط نامساعد محیطی می‌شود. از قسمت‌های ریشه می‌تواند گیاه جدیدی به وجود آورد و لاتکس یا شیرابه در ساقه و رگبرگ‌های آن نیز از خصوصیات دیگر این گیاه است.

گونه‌های جنس فرفیون دارای مقادیر زیادی گلوکوزید سیانوژنیک هستند و در صورت تغذیه دام ممکن است به مسمومیت منجر شوند. از جمله گونه‌های دیگر فرفیون می‌توان به Euphorbia hetvadena، Euphorbia stricta، و Euphorbia chamaecys اشاره کرد.

فرفیون در اغلب مزارع گندم، جو، بادام زمینی، باغ‌های سبزی و صیفی نقاط مرطوب و کنار نهرها رشد می‌کند و به عنوان یک علف‌ هرز مزاحم شناخته می‌شود.

روش های کنترل علف‌ هرز فرفیون (شیرسگ)

برای مبارزه با فرفیون می‌توان از علفکش تری فلورالین قبل از رشد و تو-فور-دی بعد از رشد بهره‌ برد. (از مصرف 2-4-d بر روی گیاهان پهن‌ برگ جداً خودداری شود.)

علف هرز منداب

منداب یک علف‌ هرز یک‌ ساله است که تولید مثل از طریق بذر انجام می‌شود. ساقه‌های این گیاه راست و بیش از 50 سانتیمتر طول دارند. برگ‌ها دارای بریدگی هستند و گل‌ها درشت و دارای 4 گلبرگ به رنگ‌های سفید، بنفش تا صورتی هستند. این گیاه میوه‌های خورجینی نیز دارد.

کنترل علف هرز منداب

کنترل علف‌ هرز منداب می‌تواند از طریق روش‌های مختلف انجام شود. یکی از روش‌های فعال در مبارزه با منداب استفاده از علفکش‌ های شیمیایی مانند گلایفوسیت (Glyphosate) است. این علفکش با تخریب سیستم تغذیه‌ای گیاه منداب را از بین می‌برد. همچنین از علفکش‌های دیگر مانند سولفوسولفورون (Sulfosulfuron) و کلوروسولفورون (Chlorsulfuron) نیز برای کنترل این علف‌ هرز مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش‌های مکانیکی نیز از جمله گزینه‌های کنترلی هستند که شامل جوشاندن گیاه یا استفاده از ماشین‌ آلات مخصوص کنترل علف‌ هرز می‌شوند همچنین از مدیریت مناسب زراعی و استفاده از روش‌های پیشگیری مانند پوشش زمین با مولچ و کشت مستقیم بذرهای محصولات کم‌ توقع در مقابل منداب می‌توان استفاده کرد.

علف هرز شیرین بیان (محک)

شیرین بیان یا محک علف هرزی چند ساله از خانواده Leguminosa است که توسط بذر و ریزوم تولید مثل می‌کند. ریشه‌های این گیاه طویل و شیرین مزه است در حالی که ساقه‌هایش علفی و یکساله هستند و در زمستان از بین می‌روند. سطح خارجی گیاه دارای کرک‌های ترشح کننده است که برگ‌ها را چسبناک می‌کند و گاهی به رنگ قهوه‌ای کمرنگ در می‌آیند.

برگ‌ های شیرین بیان مرکب و شانه‌ای هستند و تعداد برگچه‌ها در هر فرد آن فردی است. گل‌های شیرین بیان در خوشه‌های گل‌های ابی یا ابی متمایل به بنفش قرار دارند و گل‌ها هرمافرودیت هستند. جام گل از 5 گلبرگ نامنظم تشکیل شده است.

شیرین بیان یکی از علف‌های هرز مهم در مزارع گندم است که دیرتر از گندم هم می‌روید. این گیاه ارزش دارویی دارد و یکی از صادرات مهم کشور را تشکیل می‌دهد اما همچنین مشکلاتی را در مزارع گندم ایجاد می‌کند. برای مبارزه با شیرین بیان می‌توان از وسایل مکانیکی برای ریشه‌ کنی یا از علفکش‌ها برای خشک کردن آن استفاده کرد.

علف هرز تاج خروس

تاج خروس یک گیاه از خانواده Amaranthaceae چهار کربنه و یکساله خشبی است که ارتفاع آن معمولاً بین 50 تا 100 سانتیمتر متغیر است. ساقه‌های پایینی این گیاه قرمز یا دارای نوار قرمزی هستند که از قسمت پایینی تا انتهای ریشه اصلی ادامه پیدا می‌کند. برگ‌های پهن و ضخیم این گیاه شکل ویزه دارند و رگبرگ‌های آن واضح و برجسته هستند.

تکثیر تاج خروس از طریق بذر و ریشه‌های زیر زمینی قرمز رنگ و عمیق انجام می‌شود. گل‌های این گیاه کوچک و سبز رنگ هستند و بذرها، که به رنگ سیاه براق هستند دارای شکل عدسی و یک شکاف کوچک در کنار بذر می‌باشند. از جمله اعضاء مهم جنس Amaranthus که شامل A. palmeri، A. albus، A. viridis، و A. graecizans می‌شود تاج خروس عضو مهمی است.

گیاهان خانواده تاج خروس دارای مقادیر زیادی نیترات یا اکسالات هستند که ممکن است برای حیوانات مضر باشد و منجر به مرگ آنها شود. تاج خروس به طور گسترده در مزارع توتون، باغ‌های چای، مزارع سبزیجات، صیفی‌جات و زمین‌های بایر یافت می‌شود.

روش های کنترل علف هرز تاج خروس

برای کنترل علف‌ هرز تاج خروس علاوه بر روش مکانیکی (استفاده از وجین)، می‌توان از روش‌های شیمیایی نیز استفاده کرد. در مزارع لوبیا از سم تری فلورالین با نسبت 1 تا 2 لیتر به هر هکتار به صورت مخلوط با خاک قبل از کاشت لوبیا و در مناطق پنبه‌ کاری از اتال فلورالین با نسبت 3 تا 3.5 لیتر به هر هکتار قبل از کاشت و مخلوط با خاک به عمق 10 سانتیمتر و در یک نوبت سم‌ پاشی می‌شود.

در مزارع آفتابگردان از تریفلورالین با نسبت 2 تا 2.5 لیتر به هر هکتار و همچنین از اتال فلورالین با نسبت 3 تا 3.5 لیتر به هر هکتار قبل از کاشت و به صورت مخلوط با خاک استفاده می‌شود.

فهرست مطالب پاورپوینت علف های هرز مهم در ایران و روش های مبارزه با آنها

مرغ (بندواش)
پنجه مرغی
هویج وحشی
سوروف (دژگال)
فرفیون (شیرسگ)
منداب
شیرین بیان (محک)
تاج خروس
جو موشی
کنف وحشی (قوزک)
کاهوی وحشی (گاو چاق کن)
چچم
پنیرک (توله)
گل جالیز
شقایق وحشی (گل چشم درد)
علف قناری (علف خونی یاخونی واش)
خرفه (پروین)
علف هفت بند
بارهنگ سرنیزه ای (کاردی)
ترشک
سیلن (کوزه قلیانی یا قلیانک)
چسبک (چسبونک)
خردل وحشی
تاجریزی
قیاق (ذرت خوشه ای)
گل قاصد
خارخسک