معنای اعتکاف
اعتکاف در لغت به معنای اقبال به سوی چیزی همراه با تعظیم و بدون انصراف است. در شرع مقدس اسلام، اعتکاف به معنای اقامت سه روز یا بیشتر در مکانی مقدس به قصد عبادت یا قربت با شرایط مخصوص استفاده می‌شود. این عبارت به عنوان عبادتی ویژه و پر ارزش در اسلام شناخته می‌شود، و افرادی که اعتکاف می‌گیرند، در این دوره معین در مسجد یا مکان مقدس به نماز، ذکر، تلاوت قرآن، تفکر و تأمل در معانی دینی مشغول می‌شوند. این اعمال به منظور تقویت ایمان و تقرب به خداوند انجام می‌شود. امام خمینی (ره) نیز به اعتکاف اهمیت زیادی داده و آن را به عنوان ماندن در مسجد به نیت عبادت توصیف کرده‌اند.
فضیلت اعتکاف
فضیلت اعتکاف از آنجایی که معادل طواف خانه‌ی خداوند متعال قرار می‌گیرد و به عنوان یک عبادت مشهور است، بسیار ارزشمند است. در تاریخ انبیاء و پیامبران الهی، دو پیامبر مورد نظر خداوند برای تطهیر کعبه و حرم آن از وجود بت‌ها و پرستش‌های بتی مأمور شدند تا مکان مقدسی را برای عبادت کنندگان تمیز کنند. در قرآن کریم نیز در آیه‌ی ۱۲۵ سوره بقره آمده است: “و عهدنا إلي إبراهيم و إسماعيل أن طهّرا بيتي لِطّائفين و العاكفين و الرّكع السّجود” که به معنای وعده‌ی دادن به ابراهیم و اسماعیل برای تطهیر خانه‌ی خداوند برای طواف کنندگان و افرادی که در حال اعتکاف و رکوع و سجده هستند، میباشد.
این مفهوم اعتکاف و خلوت نشینی نیز در زندگی انبیاء و پیامبران معنی خاصی دارد. به عنوان مثال، حضرت موسی (علیه السلام) به مدت سی شب خلوت نشینی نمود و این عمل به عبادت و تعبد نسبت داده می‌شود. همچنین، در زمان اصحاب کهف نیز به دلیل ایمان خود به تنهایی خلوت نشینی کردند و از پروردگار خداوند متعال در آن زمان حمایت و رحمت دریافت کردند.
در معتقدات اسلامی، مثل پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله)، اعتکاف در ماه مبارک رمضان نیز به عنوان عبادتی ویژه تأکید شده و پیروان دین به انجام اعتکاف در دهه‌های مختلف این ماه اقدام می‌کنند تا به ارتقاء ایمان و تعبد به خداوند پروردگار بپردازند. این نوع اعتکاف نماد عبودیت و تقوی است که از آن به عنوان یک راهبرد دینی و روحی استفاده می‌شود.
فهرست مطالب
معنای اعتکاف
فضیلت اعتکاف
سیره ی انبیاء واولیاء
جایگاه اعتکاف در زندگی بشر
بارگاه اعتکاف
پاداش اعتکاف
فرصتی برای تفکر
آثار و نتایج اعتکاف
اقسام اعتکاف
زمان اعتکاف
شرایط اعتکاف
محرمات اعتکاف
قطع اعتکاف
قضای اعتکاف
کفاره
فهرست منابع