درختان گردو، یکی از محصولات محبوب باغبانان و کشاورزان در ایران هستند. اما متاسفانه، درختان گردو نیز هدف بسیاری از آفات و آفت زایان هستند. یکی از مهمترین آفتهایی که به این درختها آسیب میزند، کرم سیب یا به عبارت ساده کرم خراط میباشد. در این پاورپوینت به بررسی نحوه خسارت کرم سیب به درختان گردو و روش های کنترل این آفت خواهیم پرداخت.
نحوه خسارت کرم سیب به درختان گردو
کرم سیب به درختان گردو در انواع مختلف خسارت وارد میکند. خسارت این آفت به صورت نسلهای متفاوت آغاز میشود و به این صورت است:
۱. نسل نخست کرم سیب
نسل نخست کرم سیب اغلب از طریق ریزش میوههای نارس به درختان گردو خسارت میرسانند. لاروهای نسل اول، با خوردن این میوههای نارس، عملکرد درخت را کاهش میدهند. فضولات لاروی این نسل در محل دمگل میوههای نارس مشاهده میشوند و باید دقت شود که خسارت کرم سیب را با میوههای نارس تلقیح نشده یا میوههای آفتابسوخته که حاوی لکههای سیاه رنگ هستند اما فاقد فضولات لاروی اند، اشتباه نشود. خسارت عموماً در ارقام زودرس شدیدتر است. گردوهایی که خسارت دیدهاند، به دلیل تغذیه آفت و خسارت به مغز گردو، قابل عرضه به بازار نمیباشند.
۲. نسل دوم کرم سیب
لاروهای نسل دوم اغلب از محل تماس پوست سبز دو میوه مجاور وارد آنها میشوند. بعد از سخت شدن پوست میوه، لاروها از طریق بافت نرم انتهای دم میوه وارد گردو میشوند. این نسل به علت تغذیه از میوهها و شاخههای گردو، به طور مستقیم خسارت به مغز گردو وارد میکنند.
۳. نسل سوم کرم سیب
نسل سوم این آفت در محل دمبرگ درون شاخهها و تنه درختان زندگی میکنند و از این محل وارد مغز گردو میشوند. این نسل نیز به مغز گردو خسارت وارد میکند و ارزش بازاری محصول را کاهش میدهد.
۴. نسل چهارم کرم سیب
نسل چهارم کرم سیب متفاوت از نسلهای قبلی است و به دلیل تغذیه از چوب شاخه و تنه درختان گردو، در ارتباط با میوههای زیبا نیست. این لاروها از خود فضولات نارنجی رنگی در محل تغذیه به جای میگذارند. این فضولات در پای درختان مبتلا جمع میشوند و از میوههای خراب شده در مراحل اولیه رشد میکنند. اگرچه این میوهها روی درخت باقی میمانند، اما به علت آلودگی های ثانویه و کرمزدگی، از ارزش بازاری خود کاسته میشوند.
این حشرهها در هر جایی که سیب و گلابی کشت میشود حضور دارند. بنابراین، شناخت دقیق این آفت و روشهای کنترل آن بسیار مهم است.
روشهای کنترل کرم خراط
برای مقابله با کرم سیب و کاهش خسارات وارد شده به درختان گردو، میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد. این روشها شامل موارد زیر میشوند:
الف. روشهای مکانیکی
۱. حذف پناهگاههای زمستانه: برای جلوگیری از پناهگاههای زمستانه کرم سیب، باید پوستههای شل و شکسته روی تنه درختان از بین برده شوند.
۲. بستن نوارهای مقوا چیندار و یا گونی به دور تنه درخت: لاروها برای زمستانگذرانی به داخل سوراخهای مقوا میروند. در اواخر زمستان، مقواهای مذکور که حاوی لاروهای زمستانگذران هستند باید باز شده و منهدم شوند.
ب. استفاده از تلههای فرمونی
تلههای فرمونی حاوی مواد شیمیایی جلبکننده حشرات نر هستند. در هر باغ میوه، برای هر ۱۰ درخت یک تله نصب میشود.
ج. دشمنان طبیعی
چندین دشمن طبیعی و پرندهها میتوانند به کنترل جمعیت کرم سیب کمک کنند. این دشمنان طبیعی شامل پرندههایی مانند دارکوب میشوند که لاروهای این آفت را در زیر پوست میوهها میخورند. همچنین، بسیاری از حشرات شامل پارازیتوئیدها و شکارچیها این آفت را هدف قرار میدهند، از جمله کفهدارهای Anthocoridae، زنبورهای Chalcididae، Braconidae، Perilampidae و زنبورهای Trichogramma brassicae که تخمهای کرم سیب را پارازیت میکنند.
د. کنترل شیمیایی
استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل کرم سیب نیاز به دقت دارد. کنترل شیمیایی باید قبل از خروج لاروهای نسل اول از پوسته تخم و قبل از ورود آنها به داخل میوه انجام شود. برای تعیین زمان مناسب برای انجام این کنترل، از تلههای نوری، تلههای فرمونی و طعمهها برای نظارت بر جمعیت کرم سیب استفاده میشود. در نواحی سردسیر که حشره حداکثر دو نسل در سال دارد، دو بار سمپاشی و در نواحی دشت و معتدل که ۳ نسل در سال دارد، ۳ بار سمپاشی باید انجام شود. از مواد شیمیایی مانند دیازینون 60% به میزان 1/5 در هزار میتوان استفاده کرد. مهمترین نکته در کنترل شیمیایی این است که حتی الامکان از انجام سمپاشی احتراز شود.
نتیجه
درختان گردو به عنوان یک محصول محبوب و ارزشمند در باغها و مزارع ایران شناخته میشوند. اما خسارت کرم سیب میتواند به آنها آسیب وارد کند. با استفاده از روشهای کنترلی مناسب، میتوان خسارات این آفت را به حداقل رساند و محصولات گردو را محافظت کرد. برای موفقیت در کنترل کرم سیب، باید به دقت زمان مناسب اقدام به کنترل این آفت نمود و از تمامی روشهای مکانیکی، شیمیایی، و دشمنان طبیعی بهرهبرد.
فهرست مطالب
کرم سیب
نحوه خسارت کرم سیب به درختان گردو
روش های کنترل
پروانه فری یا کرم خراط
زیست شناسی پروانه فری
روش های کنترل کرم خراط
پروانه کرم جگری گردو
زیست شناسی کرم جگری
نحوه کنترل پروانه کرم جگری
کنه گال زگیلی برگ گردو
کنترل کنه گال زای گردو
شته خالدار گردو
روش های کنترل