این فایل پاورپوینت شامل 55 اسلاید بوده و درباره هورمون جنسی می باشد.
هورمون
ماده شیمیایی که توسط غدد درون ریز به درون خون ترشح می شود و اثر کنترل کننده فیزیولوژیک روی سلولهای هدف دارد.
سلول هدف: سلولی که هورمون روی آن تاثیر می گذارد و دارای رسپتور برای هورمون است.
اگر ماده شیمیایی ترشح شده بر روی خود سلول مترشحه تاثیر بگذارد اصطلاحا اتوکرین(autocrin ) ، اگر بر سلولهای مجاور اثر کند. پاراکرین(paracrine ) ، و اگر از طریق خون به سلولهای هدف برسند اندوکرین (endocrine ) نامیده میشود.
غدد درون ریز معمولا از طریق مکانیسم فیدبک (feed back) تنظیم می شوند.
بطور کلی هورمونها از نظر ساختمان شیمیایی به سه دسته تقسیم میشوند:
هورمونهای پروتئینی و پلی پپتیدی:
این هورمونها محلول در آب هستند و به آسانی وارد گردش خون شده و به بافتهای هدف منتقل می شوند. نظیر هورمونهای هیپوفیز قدامی و خلفی، لوزالمعده (انسولین و گلوکاگون)، هورمون پاراتیروئید،.
نیمه عمر و مدت اثر کوتاه تری دارند
به شکل آزاد منتقل می شوند.
هورمون های گلیکو پروتئین ها
هورمون های پروتئینی که دارای مولکولهای کربوهیدرات در ساختمان خود هستند (LH , FSH,TSH)
هورمون لوتئینی((LH، هورمون تحریک کننده فولیکول(FSH)، هورمون تحریک کننده تیروئید((TSH
هورمونهای استروئیدی
محلول در چربی هستند.
نظیر هورمونهای غده آدرنال( فوق کلیوی): (کورتیزول و آلدسترون)
تخمدانها (استروژن و پروژسترون)
بیضه (تستوسترون ) جفت (استروژن،پروژسترون)
این هورمونها از کلسترول مشتق می شوند و ذخیره نمی گردند.
به شکل متصل به پروتئین های پلاسمایی نظیر آلبومین و گلوبولین منتقل می شود.
نیمه عمر و مدت اثر طولانی تر است.
هورمون های آمینی
مشتقات اسیدآمینه تیروزین هورمونهای تیروئید(تیروکسین و تری یدوتیرونین)، کاتکول آمینها ( آدرنالین، نور آدرنالین).
پس از سنتز در داخل سلول ذخیره می شوند.
هورمونهای تیروئیدی به شکل متصل به پروتئین های پلاسمایی در خون منتقل می شود.
هورمونها به چندین روش از پلاسما حذف می شوند (کلیرانس):
انهدام متابولیکی توسط بافت
چسبیدن به بافت
دفع توسط کبد به داخل صفرا
دفع توسط کلیه به داخل ادرار
محل قرارگیری رسپتور
نخستین قدم در عمل هورمونها چسبیدن به رسپتورهای ( گیرنده های) اختصاصی در سلول هدف است.
غشا: هورمونهای پلی پپتیدی و کاتکول آمین ها
سیتوپلاسم: هورمونهای استروئیدی
داخل هسته: تیروئیدی ( T3 و T4)
هیپوفیز
غده هیپوفیز: این غده بوسیله ساقه هیپوفیز به هیپوتالاموس متصل است و ارتباط نزدیکی با هیپوتالاموس دارد. از طرف دیگر فعالیت اغلب غدد درون ریز توسط آن کنترل میشود. غده هیپوفیز از نظر فیزیولوژیکی به دو بخش تقسیم می شود.
قسمت قدامی( آدنو هیپوفیز)
قسمت خلفی( نوروهیپوفیز)
قسمت قدامی هیپوفیز
ترشح هورمونهای زیر:
(GH)هورمون رشد
(TSH)تیروتروپین ( هورمون محرک تیروئید)
(ACTH) آدرنوکورتیکوتروپین( هورمون محرک هورمون های قشر غده فوق کلیوی)
(FSH,LH)گنادوتروپین های هیپوفیزی ( هورمون محرک فولیکول و مولد جسم زرد)
(PRL)پرولاکتین
قسمت خلفی (نوروهیپوفیز)
هورمون ADH ( آنتی دیوروتیک ) : باعث افزایش میزان بازجذب آب در کلیه ها می شود.
هورمون اکسی توسین : تسهیل انقباض رحم و خروج شیر از پستان می شود.
کنترل ترشح هیپوفیز توسط هیپوتالاموس
- هورمون های آزاد کننده هیپوتالاموسی موجب افزایش ترشح هورمون های هیپوفیز قدامی
- هورمون آزاد کننده آدرنوکورتیکوتروپین (CRH)
- هورمون آزاد کننده تیروتروپین(TRH)
- هورمون آزاد کننده گنادوتروپین(GnRH)
- هورمون آزاد کننده هورمون رشد(GHRH)
- هورمون های مهارکننده هیپوتالاموسی باعث مهار ترشح هورمون های هیپوفیزی می گردد.
- هورمون مهارکننده هورمون رشد یا سوماتوستاتین(GHIH)
- هورمون مهارکننده پرولاکتین(PIH) یا دوپامین
در صورت تخریب غده هیپوفیز ترشح هورمون های بخش قدامی آن قطع خواهد شد ولی تولید هورمون های بخش خلفی آن اکسی توسین و ADH برقرار خواهد شد.
تخریب هیپوتالاموس ترشح همه هورمون های بخش قدامی هیپوفیز کاهش می یابد اما ترشح پرولاکتین زیاد خواهد شد زیرا در حالت عادی تاثیر هیپوتالاموس بر ترشح پرولاکتین مهاری است. هورمون های بخش خلفی آن اکسی توسین و ADH قطع خواهد شد.
هورمون رشد
- افزایش سنتز پروتئین ها ( افرایش آنابولیسم و کاهش کاتابولیسم)
- کاهش مصرف گلوکز در سلولهای بدن( اثر دیابت زایی)
- افزایش قند خون و افزایش ذخایر گلیکوژنی
- افزایش گلوکونئوژنز (تولید گلوکز جدید)
- افزایش آزاد سازی انسولین
- افزایش مصرف چربیها (افزایش لیپولیز و کاهش لیپوژنز) : اثر کتوژنیک
- افزایش تعداد سلولها و بزرگ شدن سلولها
- افزایش رشد طولی استخوان و افزایش تولید غضروف در بدن
تنظیم ترشح هورمون رشد
سنتز هورمون رشد به کورتیزل، تیروئید و هورمون آزاد کننده هورمون رشد(GHRH) نیاز دارد.
ریتم شبانه روزی دارد.
افزایش ( در خواب عمیق) و در روز کمترین مقدار خود را دارد.
افزایش در نوجوانی و نزدیک بلوغ،
با افزایش سن کاهش
ترشح سوماتوستاتین ترشح آن را کاهش میدهد.
وجود انسولین و کربوهیدرات برای عمل هورمون رشد در پیشبرد رشد بدن ضروری است.
اختلالات هورمون رشد
خرد پیکری (Dwaarfism): کاهش هورمون رشد قبل از بلوغ
ژیگانتیسم یا غول پیکری: افزایش هورمون رشد قبل از بلوغ
آکرومگالی: افزایش هورمون رشد بعد از بلوغ
هورمونهای تیروئیدی
غده تیروئید در زیر حنجره و در دو طرف و جلوی نای واقع شده است، حدود 20 گرم وزن دارد و دو هورمون مهم T3و T4 (تری یدوتیرونین و تیروکسین) ترشح می کند.
هر دوی این هورمونها متابولیسم پایه بدن را تنظیم می کنند.
برای سنتز هورمونهای تیروئیدی ید (I) مورد نیاز است که با رژیم غذایی مناسب تامین می شود.
نمای میکروسکوپیک غده تیروئید
وجود یک میلیون فولیکول در تیروئید
دیواره هر فولیکول متشکل از یک لایه
سلول فولیکولی است.
سنتز هورمونهای تیروئیدی توسط
سلول های فولیکولی
محیط داخل فولیکولی کلوئید گفته می شود که حاوی تیروگلوبین (هورمون ذخیره) است.
بین فولیکولها سلولهای C ( پارافولیکولی) وجود دارد.
کلسی تونین: مترشحه از سلولهای C
اثرات هورمون های تیروئیدی:
رشد و نمو: بافت عصبی و اسکلتی
کاهش هورمونهای تیروئید: کریتینیسم
افزایش متابولیسم پایه : تولید گرما
افزایش ضربان قلب، قدرت انقباضی قلب و فشار نبض
افزایش تعداد و دامنه تنفس
افزایش حرکات دستگاه گوارش، پرخوری و…
پیشبرد رشد و تکامل مغز در دوره جنینی
تنظیم ترشح هورمون های تیروئید
عملکرد غده تیروئید به طور عمده تحت تاثیر هورمونTSH قرار دارد که خود نیز تحت تاثیر TRH می باشد.
TSH همه مراحل ساخت و آزادسازی هورمون های تیروئیدی را تشدید می کند.
بعلاوه TSH باعث رشد غده تیروئید و افزایش عروق خونی آن می گردد
سریع ترین اثر TSH تحریک تجزیه تیروگلوبولین و آزادسازی هورمون ها به داخل خون می باشد.
سرما با افزایش ترشح TSH تولید هورمون های تیروئیدی را زیاد می کند.
افزایش هورمونهای تیروئیدی نیز به طور فیدبک منفی ترشح TSH و تا حدودی TRH را کم کرده و در نتیجه ترشح خودشان را کنترل می کنند.
فهرست مطالب
بطور کلی هورمونها از نظر ساختمان شیمیایی به سه دسته تقسیم میشوند:
هورمونها به چندین روش از پلاسما حذف می شوند (کلیرانس):
قسمت قدامی هیپوفیز
قسمت خلفی( نوروهیپوفیز)
هورمونهای تیروئیدی
کورتیزول
اعمال فیزیولوژیک انسولین
عوامل موثر بر ترشح گلوکاکون:
دیابت
پاراتورمون
هورمونهای جنسی مردانه
هورمونهای جنسی زنانه