مدیریت لجتسیک معکوس نقش بسیار مهمی در زنجیره تأمین امروزی دارد. این پاورپوینت به بررسی مفهوم لجستیک معکوس، تاریخچه آن، اهمیت و ضرورت آن، و عوامل موثر در زنجیره تأمین معکوس می پردازد.
مقدمه
مدیریت لجستیک معکوس حوزه کوچک ولی مهمی از زنجیره تامین کنندگان امروزی است و این اجازه را به مدیریت شرکتها می دهد که کالاها و مواد اولیه برگشتی را به عرضه کنندگان باز گردانند و برای حفظ تداوم و هماهنگ کردن فعالیت های تولید ، توزیع و جلوگیری از توقف عملیات به سبب کمبود موجودی و نیز قابل استفاده نمودن اقلام و کالاهای برگشتی؛خط مشی ها،نظام ها و روش هایی را اتخاذ نمایند تا مجموع هزینه های مرتبط با زنجیره تامین را کاهش دهند.
بدیهی است مطالعه حاضر بدنبال بهینه سازی(نزدیک به بهینه)چندین فرآیند متفاوت ، با اهداف متفاوت از یکدیگر در زنجیره تامین کنندگان معکوس درحوزه های مختلف برای افزایش سودآوری ، کاهش هزینه و زمان انجام فرآیندهای گوناگون ، تحویل بموقع و در نهایت افزایش رضایت مشتریان و بهره وری سیستم است.
مفهوم زنجیره تامین
زنجیره تأمین یک فرآیند یکپارچه است که در آن تعدادی از شرکت های تجاری (شامل تأمین کنندگان، تولید کنندگان، توزیع کنندگان و خرده فروشان) برای تبدیل مواد خام به محصولات تمام شده و تحویل این محصولات به خرده فروشان یا مشتریان کار می کنند.
تاریخچه لجستیک معکوس
مدیریت زنجیره تامین، بسیارى از فعالیت‌هاى اساسى مدیریت زنجیره با روش‌هاى جدید درحال انجام است.تا قبل از دهه90،” لجستیک” و”مدیریت عملیات”بجای مدیریت زنجیره تامین بکار میرفتند.واژه لجستیک معکوس در ابتدا ” توزیع معکوس” نامیده میشد و با ارجاع به حرکت برگشتی محصولات تاریخ گذشته یا خسارت دیده و شامل حرکت برگشتی پایان عمر محصولات برای بازیافت نیز میباشد.
لجستیک معکوس از بدو پیدایش خود در اشکال گوناگون در سازمانهای نظامی دنیا وجود داشته است،اما در گذشته سازمانهای نظامی به دلایل متعددی توجه زیادی به لجستیک معکوس نداشتند و شاید فکر می کردند که لجستیک معکوس یک مقوله بلند پروازانه با یک مقوله با فناوری فوقالعاده پیشرفته است که همواره مانع از پیشرفت واحدهای نظامی می شود.
مدل مفهومی
الگوی مفهومی زنجیره تامین معکوس مطالعه حاضر نه تنها جریان مواد اولیه از عرضهکننده و تولیدکننده به مشتری نهایی را در بردارد ، بلکه جریان مواد و محصولات استفاده شده توسط مشتری به تولیدکننده و عرضهکننده را به منظور کاهش آلودگی محیط زیست را نیز در بر میگیرد.
اهمیت و ضرورت لجستیک معکوس
مشتریان سیستم با استقرار زنجیره تامین معکوس ثبات و بقای بیشتری را در فعالیتهای خود احساس می کنند و این ثبات و پایداری به ویژه درگروههای بزرگی از کالاهای برگشتی که مرور زمان از اعتبار و ارزش(هزینه فرصت از دست رفته )آنها می کاهد،کاملا مشهود است.
ازآنجائیکه معیارها و عوامل بسیار زیاد و متنوعی در فرآیندهای زنجیره تامین معکوس (فرآیندهای توزیع ،حمل و نقل، برنامه ریزی تولید و کنترل موجودی )وجود دارد که در بیان مساله پژوهش نیز بهآنها اشاره گردید و تمام آنها در جهت نیل به اهداف سازمان و کل سیستم است ، بنابراین شناخت شاخصهای فرآیندها در زنجیره تامین معکوس و بهینهسازی ( یا نزدیک به بهینه )اهداف ناسازگار که در برخی موارد در تضاد با یکدیگر نیز میباشند ، از جمله ضرورتها و اهمیت انجام پژوهش حاضر است.
افزایش دوره عمر محصول و کاهش اندازه انباشته در محصولات قابل استفاده برگشتی برای پاسخگویی سریع به نیازها و سفارشات مشتریان در شرایط عدم قطعیت و احتمالی با هدف حداقل سازی هزینه های سیستم در زنجیره تامین معکوس از ضرورتهای این پژوهش است.
شناسایی عوامل موثر در زنجیره تامین معکوس
به دلیل مطرح شدن موضوع زنجیره تامین معکوس به عنوان پارادایم جدید سازمانهای تولیدی از سال 2000 به بعد ، جمعآوری اطلاعات انجام شده و مدلهای مختلف ارائه شده توسط پژوهشگران دیگر از سال 2000 به بعد در رساله گردآوری شده است.
در این پژوهش با تعیین عوامل مطرح شده در ادبیات ، مدل ریاضی چند هدفه زنجیره تامین معکوس با استفاده از رویکرد فازی و اعتبارسنجی آن توسط محقق ارائه گردیده است.امروزه با گسترش جوامع و نیاز روزافزون به توسعه و تسهیل حملونقل،شبکهتوزیعکنندگان،برنامهریزیتولید و کنترل موجودی در حوزه لجستیک معکوس،استفاده از روشهای بهینهسازی به علت توانایی در کاهش چشمگیر هزینه و زمان بیش از پیش مطرح میشود.
فهرست مطالب
مقدمه
زنجیره تامین مستقیم
تاریخچه زنجیره تامین معکوس
تعریف زنجیره تامین
مدل مفهومی
اهمیت و ضرورت لجستیک معکوس
شناسایی عوامل موثر در زنجیره تامین معکوس
دلایل توجه به لجستیک معکوس