تحلیل ایمنی شغل (JSA) یک روش سیستماتیک برای شناسایی و ارزیابی خطرات محیط کار است. این فرآیند شامل تجزیه و تحلیل دقیق شغل به مراحل مختلف، شناسایی خطرات بالقوه، محاسبه ریسکها، و ارائه راه‌حل‌های کنترلی برای پیشگیری از حوادث است. با JSA می‌توان عملکرد کارگران را بهبود داد و محیط کار را ایمن‌تر کرد. این تکنیک به بهبود آموزش کارگران و تعیین نیازهای آموزشی نیز کمک می‌کند.
مقدمه
در محیط های کار، روزانه حوادث زیادی رخ می‌دهد که به اصابت آسیب‌های جسمی و حتی مرگ انسان‌ها منجر می‌شوند. این حوادث اغلب ناشی از عدم شناسایی به درستی خطرات ممکن و عدم آموزش صحیح کارگران است. با تشخیص و ارزیابی دقیق خطرات محیط کار، می‌توان از بسیاری از حوادث جلوگیری کرد. ارزیابی ریسک، موجب شناسایی خطرات مرتبط با یک شغل و محاسبه میزان ریسک آنها می‌شود و اقدامات کنترلی لازم را ارائه می‌دهد. تحلیل ایمنی شغلی (JSA) یک روش سیستماتیک برای شناسایی و ارزیابی خطرات و ریسکها با هدف ارائه اقدامات کنترلی مناسب است. این روش به دقت هر مرحله از یک شغل را بررسی کرده، خطرات ممکن را شناسایی و بهترین راه‌حل کنترلی برای کاهش یا حذف این خطرات را ارائه می‌دهد. به طور کلی، ارزیابی ریسک یک فرآیند سه مرحله‌ای شامل شناسایی کل خطرات، محاسبه ریسکها و ارائه اقدامات کنترلی میباشد.
JSA
یکی از روش‌های مؤثر در انجام ارزیابی ریسک، تحلیل ایمنی شغل (JSA) است. این روش یک رویکرد دقیق و سیستماتیک برای شناسایی و ارزیابی خطرات موجود یا احتمالی در هر فرآیند یا شغل میباشد. در این روش، شغل به مراحل مختلف تجزیه می‌شود، سپس خطرات مربوط به هر مرحله شناسایی و میزان ریسک آنها محاسبه می‌شود، و در نهایت راه‌حل‌های کنترلی ارائه می‌شود. این روش به عنوان JHA (Job Hazard Analysis)، SJA (Safe Job Analysis) یا THA (Task Hazard Analysis) نیز شناخته می‌شود. هدف اصلی این روش یافتن روش‌های ایمن برای انجام کار و پیشگیری از وقوع حوادث است. با استفاده از JSA می‌توان نیازهای آموزشی کارکنان را تعیین کرد و از آن به عنوان یک ابزار در تدوین برنامه مدیریت ایمنی و پیشگیری از حوادث استفاده نمود. همچنین، این روش می‌تواند در انتخاب تجهیزات حفاظت فردی مورد نیاز نیز مفید باشد.
روش اجرای تکنیک JSA
تشکیل تیم JSA
آنالیز ایمنی شغل باید توسط یک تیم انجام شود . ابتدا تیمی متشکل از یک سرپرست ، یک کارگربا تجربه ویک کارشناس ایمنی وبهداشت جهت انجام این تکنیک برای شناسایی وارزیابی خطرات هرشغل بایدتشکیل گردد.
مراحل اجرا
مراحل اجراJSA به 4 مرحله زیر تقسیم می شود:
شکستن شغل به مراحل پی در پی
پس ازانتخاب یک شغل، مراحل مختلف انجام آن شغل مشخص وبرای هرشغل یک فرم JSA تکمیل گردد.
شناسایی خطرات موجود در هرمرحله
در این مرحله خطرات موجود یا بالقوه مرتبط با هر شغل شناسایی وتعیین می شوند.
ارزیابی ریسک
بمنظور اولویت بندی ریسکها واقدامات کنترلی دراین مرحله خطرات شناسایی شده طبقه بندی می شوند.جهت انجام این مرحله ، 2 پارامتر باید مشخص گردند.
– احتمال وقوع یک حادثه – شدت پیامد آن
سپس جداول شدت واحتمال وقوع حادثه درهم ادغام تا ماتریس ریسک بدست آید.
– درنهایت براساس شاخص ریسک تصمیم گیری می شود.
فهرست مطالب
مقدمه
JSA
روش اجرای تکنیک JSA
نمودار1: فرایند انجام JSA