بررسی و تحلیل معماری طبیعت گرا تاریخچه فواید و اصول طراحی
معماری طبیعت گرا (ارگانیک یا سبز)، به نوعی از فلسفه معماری اشاره دارد که از هارمونی و رابطه انسان با طبیعت حمایت میکند. این امر با اتخاذ به رویکردهای طراحی و تناسبسازی آن با فضای پیرامون انجام میگیرد، به گونهای که ساختمان و محیط طبیعی اطرافش به ترکیبی یکپارچه و به هم پیوسته تبدیل میشوند.
بخشی از متن پاورپوینت
لغت ارگانیک در لغت نامه ها به عناوین مختلف ترجمه شده است. ازجمله عالی، بدست آمده از سازوارهای زنده، وابسته به اندام، تن مایه و … اثر ارگانیک به اثری گفته میشود که مانند گیاه و موجودی زنده کاملا به صورتی پویا در جهات مختلفی رشد کرده باشد و هیچ عاملی به جز نیروهای حیاتی مانع رشد آن نشده باشد.
نمونه این آثار کلیه پدیده ها و موجودات طبیعی مختلف عالم است. انسان به عنوان نماینده خدا درروی زمین بادرک اصول پویا و حیاتی عالم طبیعت خود دست به آفرینش میزند، آفرینش ارگانیک نمونه های این نوع شکل گیری در تاریخ معماری کشورمان نیز فراوان است از آن جمله میتوان به شهرسازی کاملا ارگانیک و انسانی بافتهای قدیمی (نمونه بارزآن ارگ بم) معماری طبیعی و اقلیمی ایرانی استفاده از مصالح متناسب با اقلیم و بسیاری از موارد دیگر نام برد.
معماری طبیعت گرا چیست؟
معماری ارگانیک رویکردی در طراحی است که ساختمانها، سازه ها و فضای داخلی را با محیط طبیعی آنها پیوند میزند. ایده اصلی این است که افراد بخشی از طبیعت هستند و در هنگام زندگی و کار در محیطهای طبیعی، تمایل بیشتری به شکوفایی دارند.
معماری سبز، اگرچه سبکی مدرن در نظر گرفته میشود، اما بسیار متفاوت از اصول معماری مدرن است که بر ایدههایی مانند فرم و عملکرد تاکید دارد. شکل معماری ارگانیک از طبیعت پیروی میکند و به اندازه بناهای مستطیل شکل و خنثی که نمونهای از معماری مدرن هستند، تبعیت نمیکند.
این سبک از معماری در هر عنصر از ساختمان منعکس میشود، از متریال گرفته تا نقوش، پنجرهها، درها، کف و مبلمان، هر المان تمایل دارند که خود را در کل ساختمان تکرار کنند، و آن را طبیعیتر جلوه دهند. به نظر میرسد که هر مؤلفه با یکدیگر ارتباط دارد و این نشاندهنده نظم همزیستی طبیعی است.
معماری ارگانیک با آمیختن فضای داخلی و خارجی و حفظ محیط هارمونیک، تلاش میکند تا زیستگاه انسان با طبیعت را متحد کند. به طور کلی، معماری طبیعت گرا تقریباً مانند باغی تصور میشود که بناها به سادگی یکی از عناصر فضای سبز هستند.
تاریخچه معماری ارگانیک
اصطلاح «معماری طبیعت گرا» نخستین بار توسط معمار مشهور آمریکایی فرانک لوید رایت (Frank Lloyd Wright) در سال ۱۹۰۸ ابداع شد، که رویکرد یکپارچه خود را به عنوان الگویی جدید در معماری توصیف کرد. رایت یک ناظر مشتاق در دنیای طبیعی بود، بنابراین وی برای ایجاد یک اکوسیستم پر رونق و در عین حال پایدار و الهامبخش، به ایجاد سبکی مبتنی بر معیارهای طبیعی دست زد.
رایت در ویسکانسین (ایالتی در آمریکا) و در روستایی ساده به دنیا آمد و دوران نوجوانی خود را در مزرعه عموی خود گذراند. همین حضور مداوم در مزرعه و دیدن محصولات زراعی، مناطق بکر، دره رودخانه ویسکانسین، همه و همه او را مجذوب طبیعت خدادادی کرد. در اینجا بود که رایت آنچه را که بعدها به نام معماری ارگانیک مشهور شد را کشف کرد.
اصول کلیدی معماری طبیعت گرا
در کتاب اصلی فرانک لوید رایت «علت معماری» که در سال ۱۹۰۸ منتشر شد، چند عنصر مهم معماری سبز به شرح زیر توضیح داده شده است:
سادگی و تحول از خصوصیات مهم برای ارزیابی ارزش معماری است. بنابراین، نیاز به سادهسازی طراحی سازه، محدود کردن تعداد اتاقهای مجزا با بازاندیشی آنها به عنوان فضاهای باز از اهمیت بالایی برخوردار است.
- درها، پنجرهها و مبلمان باید با تزئینات سازه ترکیب شوند.
- ساختمان بومی از محل خود رشد میکند و به نظر میرسد که بنا توسط خودِ طبیعت ایجاد شده است.
- رنگ مزارع و چوبها باید الهامبخش از رنگآمیزی اصلی ساختمان باشد تا زیباییشناسی طبیعی خود را نشان دهد.
- به حداقل رساندن پارتیشنها؛ نفوذ هوا و نور باید کل واحد را تحقق بخشند و در ساختمان نفوذ کنند.
- با برجسته کردن قسمت بالای سطح افقی خانه، بین ساختمان و محیط خارجی ایجاد هماهنگی مهم است.
انواع معماری ارگانیک
اخیراً، گرایشهای جدید معماری طبیعت گرا با عناوینی همانند: معماری بیوکلاتیک، معماری پایدار، معماری باستان شناسی، معماری جایگزین و معماری زیست محیطی (یا زیست شناسی) ایجاد شدهاند تا از طبیعت به عنوان منبعی برای الهام استفاده کنند.
این گرایشهای نوین معماری به دنبال ایجاد ارتباطی بنیادین با ذات طبیعت هستند که ریشه در روان آدمی دارند. هدف آنها هماهنگی بین انسان، فناوری و طبیعت است؛ به عنوان مثال در طراحی، اجرا و مدیریت یک ساختمان سبز، مبنا توجه به سازه به عنوان بخشی از عناصر طبیعی است.
اما ستون فقرات هر یک از این انواع گرایشها، همیشه معماری ارگانیک خواهد بود، که میتواند به عنوان «مادر» کلیه این سبکهای معماری شناخته شود.
معنی مکتب معماری طبیعت گرا در ایران
طبیعت به عنوان یکی از مهم ترین دستورالعمل های معماری است که در فرایند طراحی تاثیر داشته و بر جنبه های متنوع معماری و طراحی ساختمان تاثیر گذاشته به ویژه در معماری شرقی متاثر از فلسفه ی ایرانی دیده شده است. همواره ارتباط بسیار نزدیکی میان انسان و طبیعت در فرهنگ شرقی در گذشته بوده است زیرا دنیای شرق بر این باور است که ریشه ی انسان در طبیعت است.
معماری طبیعت گرا در معماری ایرانی سنتی نقش مهمی داشته است به طور مثال باغ فین کاشان و باغ دولت آباد یزد، محورهای طبیعی در معماری شامل آب و گیاهانی است که سبب شده تا مجموعه ی معماری تبدیل به خرد اقلیمی شود که کاربرانی که در آن زندگی میکنند نهایت لذت را ببرند. علاوه بر این، حضور طبیعت در تزیینات آبستره ای که از فرم های طبیعی است به طور مثال کاشی های سر در مسجد جامع ارومیه.
تعریف معماری طبیعت گرا یا ناتورالیسم
کلمهی «ارگانیک» به عنوان کلمه ای برای رخ دادن چیزی به طور طبیعی است اما در معماری معنای جدیدی دارد. معماری طبیعت گرا ریشه در فلسفه ی رومانتیک دارد و رومانتیسم به طور تحت اللفظی جنبشی هنری و فلسفی در اواخر قرن نوزدهم و هجدهم در شمال غربی اروپاست که به نقاط دیگر اروپا و آمریکا منتقل شد. این جنبش واکنشی به عقلانیت خرد مدرن است. در این منظور تمامی فرم های طبیعی پویا هستند.
معماری ارگانیک در نه مرحله قابل تعریف است: طبیعت، ارگانیک، عملکرد، ظرافت، سنت، تزیینات، معنویت و بعد سوم فضا. بنا بر نظریهی فرانک لوید رایت، ارگانیک به معنای ترکیب کل مجموعه است و دربارهی ساختمانهای ارگانیک بر این باور است که معماری توسط بایستی بر اساس شرایط زمانی، مکان، محیط و هدف ساخته شود. مرکز اداری جانسون واکس طراحی شده توسط فرانک لوید رایت را در نظر بگیرید، ستون هایی که وقتی به سمت بالا صعود کرده به زیبایی گسترده شده و بخش های فوقانی دورانی مانند زنبق روی سطح نیمه شفافی شناور است قلمرویی را زیر آب پدید و فضای خاطره انگیزی را به وجود آورده است.
رویکرد معاصر معماری طبیعت گرا
معماری طبیعت گرا برخاسته از سنت فرهنگی است که قابل درک از طریق طبیعتگرایی رومانتیک بریتانیایی است.تکامل در چنین فرهنگ بریتانیایی در آمریکا به صورت معماری ارگانیک فرانک لوید رایت بروز کرده است که به تدریج سبب بروز ایده ی جدیدی در روابط بین انسان ها و محیط زیست و روشی که معماری بایستی روابط را مدیریت کند شده است.
همچنین این سبک به دنبال رسیدن به برترین حس کاربری و آسایش است که در سادگی ارگانیک نهفته است . در عصر معاصر استفاه از عناصر طبیعت در فضاهای مسکونی معمول شده است به طور مثال حضور آب و گیاهان که خرد اقلیمی را فراهم کرده که بر اساس هندسه های منظم شکل گرفته است و یا استفاده از مصالح طبیعی و بومی برای کاهش هزینهی ساخت و دستیابی به طراحی پایدار معاصر موثر بوده است.
تاثیر انسان و محیط در معماری طبیعت گرا
انسان در طول زندگی خویش بر روی زمین، طبیعت را منبع حیاتی و مرموزی شناخته است.
و همیشه سعی بر کشف تمامی ابعاد آن از جمله بیان طبیعت در هنر داشته است.
طبیعت همواره یکی از مهمترین منابع الهام بخش انسان در طول تاریخ بوده است.
به طور مثال اولین آثار هنری باقی مانده در غارها. ارسطو، فیلسوف باستان یکی از اولین افرادی بود.
که دربارهی طبیعت به عنوان منبع الهامبخش یاد کرد.
معماران از الگوهای طبیعی به روشهای مختلف در فرایند طراحی معماری طبیعت گرا استفاده کردهاند.
کاربرد و انتخاب مناسب مصالح بومی و طبیعی و نحوهی کاربرد آنها سبب شده.
که معماریهای متمایز با ایدهی طبیعیتگرایی ایجاد شود.
فرانک لوید رایت، آلوار آلت، لوئی کان و ریچاردسن نمونههای خوبی از معمارانی هستند.
که کیفیت کاربرد مصالح طبیعی را در پروژههای خود به حد کمال رساندند.
فهرست مطالب
مفهوم ارگانیک
تاریخچه معماری ارگانیک
مبانی نظری معماری ارگانیک
معماران برجسته معماری ارگانیک
آثار برجسته سبک ارگانیک
نتیجه گیری
راهنمای استفاده
مناسب جهت استفاده دانشجویان رشته معماری
در قالب فایل پاورپوینت و قابل ویرایش