مقدمه
در معماری سنتی، نورگیری یکی از جنبههای حیاتی است که به زیبایی و تاثیرگذاری فضاها افزوده و از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این پاورپوینت به اهمیت نورگیرها و نقش آنها در زیبایی بخشی به ساختمانها خواهیم پرداخت.
نورگیرها در معماری اسلامی
نور، به عنوان یک جنبه مهم در رونق تزئینات معماری اسلامی، نقش مهمی در جلب و پخش نور به صورت دقیق و باریک دارد. هنرمندان اسلامی از عناصری چون مقرنس بهره میبرند تا نور را به نحوی تنظیم کنند که زیبایی و روشنایی به فضاها بخشیده و همچنین هدف نورپردازی خود را به خوبی دنبال کنند.
مقدار نور بر اساس نیاز فضا
نیاز به نور در فضاهای مختلف متفاوت است و بستگی به نوع استفاده از فضا و کارکرد آن دارد. در انتخاب نور برای هر فضا، باید به مواردی چون نوع پرده، نوع شیشه، و اندازه پنجره توجه کرد. این اقدامات میتوانند میزان تابش نور خورشید را به خوبی تنظیم کرده و در نتیجه روشنایی مطلوبی به فضا بخشند.
تاریخچه نورگیری در معماری ایرانی
نخستین نمونههای نورگیری به سده سوم هزاره چهارم قبل از میلاد برمیگردد. در آن زمان از اختلاف سطح در دیوارهای خارجی به عنوان روشی برای کسب نور و سایه استفاده میشد. از آن زمان، از خصوصیات سبک پارسی، تا سایبان و آفتابگیرها به عنوان عناصر ضروری در ساختمانها استفاده میشود.
انواع نورگیرها
نورگیرها از انواع مختلفی برخوردارند. این شامل روزن، شباک، در و پنجره مشبک، جام خانه، هورنو، ارسی، روشندان، فریز و خوون، گلجام، پالکانه، فنزر، پاچنگ و تهرانی میشود.
کنترل کنندههای نور و نقش آنها
کنترل کنندههای نور نقش تنظیم نور وارد شده به داخل بنا را بر عهده دارند. این عناصر شامل رواق، پرده، تابش بند، سایهبانها، سرادق و ساباط هستند که نه تنها نور را کنترل میکنند بلکه به زیبایی و تزئین فضاها نیز افزوده میشوند.
نورگیرهای سنتی در دورههای تاریخی
در تاریخ معماری ایران، استفاده از پردههای ضخیم برای تنظیم نور خورشید رایج بوده است. این پردهها از جنسهای مختلفی مانند کرباس و یا ابریشم بوده و برای جلوگیری از ورود نور خورشید به فضاهای درون ساختمانها مورد استفاده قرار میگرفتند.
نتیجه گیری
نور در واقع یک راهنما در فضاها و مسیرهای ورودی و خروجی عاری از نور و فضاهای تاریک است. در معماری، نور به منظور افزایش زیبایی، تنظیم رنگ و نمایش هویت فضاها به کار میرود. از کنترلکنندههای نور مانند رواق و پرده تا نورگیرهای سنتی مانند شباک و روزن، هر یک نقش منحصر به فردی در ایجاد یک فضای زیبا و کارآمد دارند.
در نهایت، نورگیری در معماری سنتی یک هنر و علم است که از آن برای بهبود زیبایی و کیفیت زندگی استفاده میشود. با استفاده هوشمندانه از عناصر مختلف نورگیر، میتوان به یک تجربه فضایی منحصر به فرد دست یافت و به ارثهای فرهنگی و هنری پیوست.
فهرست مطالب
نورگیرها
در و پنجره های مشبک
روزن
ارسی
جامخانه
هورنو
روشندان
نقش هشتی در نور رسانی به بنا
ابزار و وسایل روشنایی
وسایل روشنایی در نگارگری