1. تعریف میدان
میدان، به عنوان یکی از مهمترین عناصر فضای شهری، فضایی عمومی و با اهمیت است که اغلب در مرکز شهر یا نزدیک به نقاط مهم قرار میگیرد. این فضا معمولاً دارای سه بعد مشخص است و به داخل و خارج محدوده خود واقع میشود. در طول تاریخ، مفهوم میدان متناسب با نیازهای مکانی و زمانی تغییر کرده و عملکردهای مختلفی را بر عهده گرفته است.
2. ویژگیهای میدان
- فضای عمومی و عمومی مورد استفاده: میدان به عنوان فضایی عمومی شناخته میشود که برای استفاده عمومی و تفریح شهروندان قابل دسترسی است.
- فضایی معنوی: بسیاری از میدانها دارای تاریخچهها و آثار تاریخی و مذهبی هستند و به عنوان مکانهای معنوی برای افراد اهمیت دارند.
- ترکیب از عناصر معماری: میدانها معمولاً دارای معماریهای متنوعی از جمله ساختمانها، مصلیها، آبنماها و فوارهها هستند.
- مرکز اجتماعی: میدانها معمولاً به عنوان مراکز اجتماعی شهر شناخته میشوند و مکانی برای برگزاری رویدادها و جشنها هستند.
- حرکت و روانهروی مردم: میدانها باید امکان راحتی حرکت افراد را فراهم کنند و بتوانند به عنوان مکانهای تفریحی مورد استفاده قرار گیرند.
3. تاریخچه میدان در اروپا
3.1. میدان در یونان باستان
در یونان باستان، میدان به عنوان مکان مرکزی شهر یا آگورا (Agora) شناخته میشد. آگورا مرکز فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بود و مکانی برای تبادل بازرگانی و تجارت بود.
3.2. میدان در روم باستان
در روم باستان، میدانها به نام فوروم (Forum) شناخته میشدند. این مکانها نقش مهمی در سازماندهی فعالیتهای شهری داشتند و محل مبادلات بازرگانی بودند.
3.3. میدان در دوره رنسانس
دوره رنسانس با توجه عمیق به مفاهیم زیباییشناسی در معماری و طراحی شهری به مفهومی تازه از شهرسازی پیبرد. در این دوره، به نظم و تقارن توجه زیادی شد و شهرسازی مفهومی تازه یافت.
4. میدان در ایران باستان
4.1. دوران بعد از اسلام
در ایران باستان، میدانها دارای اهمیت معنوی و اجتماعی بودند. معمولاً در مرکز شهرها قرار میگرفتند و به عنوان مراکز مذهبی، فرهنگی و اجتماعی شهر شناخته میشدند.
5. شروع انقلاب صنعتی
با ورود به دوران صنعتی و تغییرات اجتماعی و اقتصادی، میدانها نیز تغییر کردند. مفهوم میدانها تا حدودی از دست رفت و بسیاری از میدانهای مدرن به دلیل فشار وسایل نقلیه و تغییرات در شهرسازی، شکلهای جدیدی گرفتند.
6. منابع و مآخذ
- میرزا محمدی، مهدی. (1385). میدانهای شهری و معماری شهر. مجموعه مقالات همایش میدانها و شهرسازی، تهران.
نتیجه گیری
میدان به عنوان یکی از عناصر مهم فضای شهری، در طول تاریخ نقشهای مختلفی ایفا کرده است. از تاریخگرایی در یونان باستان تا تغییرات شکلگیری میدانها در دوره مدرن، این فضاها همواره به عنوان مراکز اجتماعی و معنوی شهر تعریف شدهاند. این تاریخچه نشاندهنده تأثیر بزرگ میدانها بر فرهنگ و تاریخ شهرهاست.
فهرست مطالب
تعریف میدان
ویژگی های میدان
تاریخچه میدان در اروپا
میدان در ایران باستان
دوران بعد از اسلام
شروع انقلاب صنعتی
منابع و مآخذ