در این پاورپوینت به بررسی و معرفی روش های بررسی سلامت جنین می پردازیم. سلامت جنین در دوران بارداری بسیار مهم است، و ممکن است نیاز به انجام تست‌های مختلف داشته باشید تا مطمئن شوید که جنین به درستی رشد و توسعه می‌کند.
تست بدون استرس (NST)
- تعریف: تست بدون استرس (NST) یک روش ارزیابی سلامت جنین در دوره قبل از زایمان است. این تست برای بررسی واکنش جنین و ارتباط آن با ضربان قلب مخصوص وی استفاده می‌شود.
- روند انجام تست: مادر باید حداقل 2 ساعت قبل از انجام تست مواد غذایی حاوی کربوهیدرات مصرف کند. سپس مادر باید به حالت خوابیده دراز بکشد و با استفاده از الکتروکاردیوگرافی، ضربان قلب جنین ثبت می‌شود. در این مدت، مادر خواسته می‌شود هنگام حرکت جنین آن را ثبت کند.
- اندیکاسیون های انجام NST:
- کاهش حرکات جنین
- حاملگی‌های پرخطر از جمله پره‌اکلامپسی، حاملگی طول‌کشیده، دوقلویی‌های غیر معمول، بیماری‌های مزمن مادر، PROM (پارگی قبل از موعد)، هیپرتانسیون مزمن، مایع آمنیون مکونیال، الیگوهیدرآمنیوس (کم‌آمنیوتی)، محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)، سابقه مرده‌زایی، دیابت مادر
- تفسیر NST: این تست به مدت 20 دقیقه انجام می‌شود. در صورتی که جنین در طول این مدت حرکتی نداشته باشد، تست باید برای 20 دقیقه دیگر تکرار شود. واکنش طبیعی به حرکات جنین تسریع ضربان قلب جنین به میزان 15 ضربه بیشتر از ضربان پایه (که بین 110 تا 160 ضربه در دقیقه واقع می‌شود) است.
تست استرس انقباضی (OCT)
- تعریف: در تست استرس انقباضی، تأثیر انقباضات رحم بر ضربان قلب جنین بررسی می‌شود. این تست برای ارزیابی عملکرد رحمی-جفتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- اندیکاسیون‌های انجام تست:
- در صورت نتیجه غیرطبیعی از تست بدون استرس (NST)
- عدم توانایی رحم در متناسب با دوران بارداری به نقشه‌برداری طبیعی
- روش انجام تست: اکسی‌توسین به مقداری تجویز می‌شود که بتواند در فاصله 10 دقیقه حداقل 3 انقباض با مدت 45 تا 60 ثانیه ای ایجاد کند. سپس اثر انقباضات رحم بر ضربان قلب جنین نظارت می‌شود.
- پاسخ ضربان قلب در طی انقباضات:
- کاهش زودرس ضربان قلب (Early Deceleration): ضربان قلب کند می‌شود و همزمان با شروع انقباضات رحمی ظاهر می‌شود و در اوج انقباضات افت ضربان بیشتری دارد.
- کاهش دیررس ضربان قلب (Late Deceleration): این نوع افت ضربان در اوج انقباضات آغاز می‌شود و تا پایان انقباضات ادامه دارد. این ممکن است نشانه هیپوکسی و مشکلات دیگر باشد.
- کاهش متغیر ضربان (Variable Deceleration): این نوع افت ضربان، با الگوی زمانی نامنظم است و علت آن ممکن است فشار بر بند ناف باشد.
اندازه‌گیری حرکت جنین توسط مادر (FAD)
- عوامل مؤثر بر حرکات جنین: حرکات جنین توسط مادر نمی‌تواند برای مورد ارزیابی سلامت جنین به صورت کامل اطلاع‌دهنده باشد. عواملی مانند چربی مادر، قدرت عضلات مادر، پارامترهای محیطی و مسائل نورولوژیکی نیز بر حرکات جنین تأثیر می‌گذارند.
- پروفایل بیوفیزیکال جنین: برای ارزیابی کاملتر و دقیقتر سلامت جنین، از پروفایل بیوفیزیکال جنین نیز استفاده می‌شود. این پروفایل شامل عناصری نظیر حرکت‌های جنین، تناسب عضلات، تنفس جنین و حجم مایع آمنیون می‌شود.
اندازه گیری استریول ادرار
- آلفا فیتوپروتئین (AFP): این تست برای اندازه‌گیری مقادیر AFP در سرم مادر به منظور ارزیابی خطر نورولوژیکی در جنین انجام می‌شود.
- اندیکاسیون‌های انجام تست AFP:
- بارداری به مدت 15 هفته یا بیشتر
- سابقه بارداری‌های قبلی با مشکلات جنینی
- سابقه مصرف داروهای ترشح کننده AFP
- مواردی که باعث افزایش MSAFP می‌شود:
- انجام تاریخچه عائلی دقیق
- بیش‌از‌مرزها کردن تیروئید مادر
- مشکلات کلیوی یا کبدی مادر
- دیابت مادر
نمونه گیری از خون بند ناف (کوردوسنتز)
- تست کومبس: این تست با استفاده از نمونه‌ای از خون بند ناف به اندازه یازدها پارامتر مختلف اطلاعات مفیدی از جنین و مادر به دست می‌آورد.
- پروفایلاکسی: در برخی مواقع، پروفایلاکسی انجام می‌شود تا جلوگیری از اختلالات جنینی بوده و مشکلات پزشکی مادر و جنینی که ممکن است پیش بیاید را کاهش دهد.
این تست‌ها و روش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا به طور دقیقتر سلامت جنین را ارزیابی کنند و از مشکلات پیشگیری کنند. در نهایت، سلامت مادر و جنینی در دوران بارداری از اهمیت بسیاری برخوردار است و انجام تست‌های مختلف از جمله NST و OCT به بهبود مراقبت از بارداری کمک می‌کند.
نتیجه گیری
در این پاورپوینت، به بررسی روش‌های مختلف برای ارزیابی سلامت جنین پرداختیم. انجام تست‌هایی مانند NST و OCT و اندازه‌گیری مقادیری همچون AFP می‌تواند به پزشکان کمک کند تا به سلامت جنین و مادر باردار بیشتری اطمینان حاصل کنند. این تست‌ها به عنوان ابزارهای مهم در پایش بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله اهداف اصلی این ارزیابی‌ها، شناسایی هر گونه مشکلات ژنتیکی، نقص‌های ساختاری، یا مشکلات جنینی دیگر است.
فهرست مطالب
تست بدون استرس(NST)
اندیکاسیون های انجام NST
تفسیر NST
تست NST غیر طبیعی
زمان و فواصل انجام تست
تست استرس انقباضی (OCT)
روش انجام تست
پاسخ ضربان قلب در طی انقباضات
کاهش زودرس ضربان قلب(early decceleration):
تفسیر OCT
اندازه گیری حرکت جنین توسط مادر(FAD)
عوامل مؤثر بر حرکات جنین
پروفایل بیوفیزیکال جنین
تفسیر
اندازه گیری استریول ادرار
آلفا فیتوپروتئین(AFP)
اندیکاسیون انجام تست
AFPسرم مادر
مواردی که باعث افزایش MSAFP می شود
میزان کم AFP سرم مادر
عواملی که بر روی میزان AFP تأثیر می گذارند
نمونه گیری از خون بند ناف (کوردوسنتز)
تست کومبس
پروفیلاکسی