اصول ایمنی از اهمیت بالایی برای حفظ سلامت و امنیت انسان‌ ها در محیط‌ های مختلف، از جمله ساختمان‌ ها، خودروها و مکان‌ های کاری به شمار می‌ روند. این اصول مجموعه‌ای از مقررات و راهنماهایی هستند که به منظور جلوگیری از حوادث و رخدادهای ناخوشایند و تضمین ایمنی افراد و محیط اطراف آنها ایجاد شده‌اند. رعایت اصول ایمنی می‌تواند از صدمات جسمی و مالی جلوگیری کند و در بسیاری از مواقع، زندگی و سلامت انسان‌ها را نجات دهد.

کلیات اصول ایمنی

در کلیات اصول ایمنی تمام پلکان‌ ها که در مسیرهای خروج واقع می‌ شوند، باید دارای ساختاری پایدار و ثابت باشند و عرض راه پله‌ها و پاگردها نباید در هیچ قسمتی از طول مسیر کاهش یابد. علاوه بر این، هر پله باید دست کم 110 سانتیمتر عرض مفید داشته باشد، مگر آنکه تعداد متصرفان از 50 نفر کمتر باشد، در آن صورت عرض راه پله به حداقل 90 سانتیمتر کاهش می‌یابد.

ارتفاع هر پله باید حداکثر 18 سانتیمتر و حداقل 10 سانتیمتر داشته باشد و هر کف پله باید حداقل 28 سانتیمتر پاخور و حداکثر 2% شیب داشته باشد. استفاده از پله‌ های قوسی در راه‌های خروج مجاز است در صورتی که اندازه کف هر پله در فاصله 30 سانتیمتر از باریک‌ترین قسمت، 28 سانتیمتر باشد و اندازه شعاع قوس کوچکتر پله از دو برابر عرض آن کمتر نباشد.

در مواردی که استفاده از پله‌ های مارپیچ در مسیرهای خروج لازم است، باید مقررات زیر را رعایت کرد: عرض مفید پله نباید از 65 سانتیمتر کمتر باشد، ارتفاع هر پله نباید از 24 سانتیمتر بیشتر باشد، ارتفاع مفید روی پله (قد راه پله) نباید از 200 سانتیمتر کمتر باشد و اندازه کف (پاخور) هر پله در فاصله 30 سانتیمتر از باریک‌ترین قسمت پله، حداقل 20 سانتیمتر باشد. این مقررات اهمیت بالایی در تضمین ایمنی و اجتناب از حوادث در مواقع ضروری دارند.

پله فرار

پله فرار یک اصل بسیار حیاتی در ساختمان‌ های بلند است و در شرایط بحرانی برای نجات ساکنان بسیار مهم می‌ باشد. این پله‌ ها تنها راه فرار سریع و ایمن در مواقع اضطراری میان ساختمان‌ های بلند هستند. از آنجا که برخی از ساختمان‌ ها پله‌ های فرار ندارند یا آنها بدرستی طراحی و اجرا نشده‌اند و ساکنان نیز ممکن است فرهنگ استفاده صحیح از آنها را نداشته باشند، به علت کمبود فضا، هزینه‌های بالا، و عدم توجه به اهمیت ایمنی و حقوق ساکنان، پله‌های فرار در برخی مواقع اجرا نمی‌شوند.

محل قرارگیری پله‌های فرار نیز باید طوری انتخاب شود که دسترسی آسانی به آن برای تمام واحدها فراهم شود. همچنین، عرض پله‌ها، پاگردها و مسیرهای خروج باید حداقل 90 سانتیمتر باشد و نباید در هیچ قسمتی از طول مسیر کاهش یابد. درب پله‌های فرار باید به طرف خروج باز شود و پله‌ها باید تا فضای آزاد مشرف به فضای باز، مانند حیاط یا خیابان، امتداد یابند. همچنین، پله‌های فرار باید با پاخورهای ضدلغزش پوشانده شوند و از ریزش برف، باران، لغزندگی، و سقوط اشیاء جلوگیری شود.

اصولی نظیر ارتفاع نرده‌ها، دسترسی به پله‌های فرار از تمام واحدها، و نصب روشنایی اضطراری و علائم خروج اضطراری نیز بسیار حیاتی هستند. این اصول و مقررات باعث افزایش ایمنی و اطمینان افراد در مواقع بحرانی می‌شوند.

اصول ایمنی در طراحی درب ها و پنجره ها

در طراحی درب‌ ها و پنجره‌ ها، اصول ایمنی از اهمیت بالایی برخوردارند. در این راستا، تعدادی اصل ایمنی وجود دارد که برای حفظ ایمنی افراد در مواقع بحرانی باید رعایت شوند.

به عنوان مثال، درهای موجود در مسیرهای خروج باید از نوع لولائی باشند و به سمت خروج باز شوند. همچنین، عرض حداقل 80 سانتی‌متر برای همه درها در مسیرهای خروج ضروری است. در مواردی که از درهای دو لنگه استفاده می‌شود، اندازه آنها نیز باید به طور مناسب تعیین شود و از اهمیت بالایی برخوردار باشد تا به افراد امکان خروج آسان فراهم شود. علاوه بر این، سطح کف در درها یا درگاه‌های خروج باید افقی و همتراز باشد.

اصول ایمنی مرتبط با حفاظ پله‌ ها نیز حائز اهمیت هستند. ارتفاع دست‌اندازها یا جانپناه‌های شیب دار پله‌ ها باید از لبه پله حداقل 90 سانتی‌متر باشد و فاصله بین دو نرده عمودی دست‌انداز نباید بیش از 11 سانتی‌ متر باشد. از جهت نرده‌های تزئینی نیز توجه به اصول ایمنی بسیار حائز اهمیت است تا هیچ قسمتی از آنها به اندازه‌ای کره‌ای با قطر 11 سانتی‌متر عبور نکند. این اصول و مقررات باعث تضمین ایمنی در طراحی درب‌ها و پنجره‌ها می‌شوند و از خطرات در مواقع بحرانی جلوگیری می‌کنند.

اصول ایمنی آسانسور

اصول ایمنی آسانسور یکی از جنبه‌های حیاتی در طراحی و عملکرد این وسیله حمل و نقل عمومی است. برای اطمینان از ایمنی مسافران و عاملان آسانسور، باید اصولی متشکل از تعدادی عامل کلیدی رعایت شوند. از جمله این عوامل می‌ توان به نظارت و نگهداری منظم، آزمون‌ واقعی، طراحی مناسب و تعلیمات کارکنان اشاره کرد.

همچنین سیستم‌های اضطراری و مکانیسم‌های قطع برق نیز باید به طور کامل عملکرد صحیح داشته باشند. اهمیت رعایت اصول ایمنی در طراحی و بهره‌ برداری از آسانسورها نه تنها در حفظ امنیت افراد، بلکه در پیشگیری از حوادث و حوادث ناگوار نیز بیان می‌شود.