اپیدمیولوژی
آپاندیسیت به عنوان شایع ترین علت عفونت در شکم در کشورهای توسعه یافته شناخته میشود و عمل جراحی آپاندکتومی به عنوان عمل اورژانسی پرکاربردترین است. در طول عمر حدود 7٪ از افراد با آپاندیسیت مواجه میشوند. این بیماری به خصوص در مردان شایعتر است، اگرچه ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما افراد 10 تا 30 ساله بیشترین گروه سنی را تشکیل میدهند.
در اروپا و ایالات متحده، نرخ مرگ و میر ناشی از آپاندیسیت حاد از 8.1 نفر در هر 100,000 نفر در سال 1941 به کمتر از یک نفر در هر 100,000 نفر در سال 1970 و دورانهای بعدی کاهش یافته است. این کاهش ممکن است به عوامل متعددی مانند تغییر در عادات غذایی، تغییرات در ترکیب میکروبی روده، تغذیه بهتر و مصرف ویتامینها بازگردانده شود، اما هنوز علل دقیق این کاهش مشخص نشده است.
پاتوفیزیولوژی
آپاندیسیت ممکن است به دلیل انسداد مجرای آپاندیس ناشی از تراکم مواد مدفوعی سفت و سخت آغاز شود. این تراکم مواد مدفوعی به علت تجمع و فشار آنها در اطراف فیبرهای گیاهی شکل میگیرد. علاوه بر این، بزرگ شدن فولیکولهای لنفاوی به دنبال بیماریهای ویروسی مانند سرخک، و همچنین وجود باریم غلیظ و انگلها مثل کرمک، اسکاریس و تنیا و تشکیل تومورها مانند تومور کارسینوئید یا کارسینوم، میتواند باعث ایجاد انسداد در مجرای آپاندیس شود. در این شرایط، التهاب و ترشح مخاط باعث اتساع مجرای آپاندیس میشود.
افزایش فشار در داخل مجرای آپاندیس منجر به پرشدن عروق وریدی و متوقف شدن جریان خون شریانی میشود. به همین دلیل باکتریها در داخل مجرا تکثیر میشوند و به دیوار آپاندیس وارد شده و باعث ایجاد التهاب و سوراخ در آپاندیس میشوند، که در نهایت منجر به تمزق آپاندیس و ایجاد چند قطعه آن میشود.
تظاهرات بالینی
تقریباً همیشه علامت اولیهی بیماری، درد شکمی با کیفیت در منطقه احشایی است. این درد به علت انقباضات آپاندیس و اتساع مجرای آن شکل میگیرد و در ابتدا ممکن است به صورت گسترده در ناحیه پائینتر و زیر ناف یا دور ناف متمرکز باشد. در برخی از بیماران، درد از سمت راست شکم یا از لگن شروع میشود. از دیگر علائم شایع بیماری آپاندیسیت میتوان به کاهش اشتها اشاره کرد. همچنین تهوع و استفراغ در 50-60٪ از بیماران حاضر است. ترتیب و مسیر علائم معمولاً به این صورت است که در ابتدا درد غیرمشخصی در اطراف ناف شروع میشود و سپس تهوع و استفراغ رخ میدهد، و به مرور زمان درد به ناحیه پائینتر و راست شکم منتقل میشود.
یافته های فیزیکی
در آپاندیسیت بدون تغییر در درجه حرارت بیش از 38.5 درجه سلسیوس افزایش نمییابد. تعداد ضربانهای قلب نسبت به حالت عادی غالباً بالاتر است، اگرچه به طور معمول تا حدی افزایش متوسط دارد. حداکثر تندرنس معمولاً در نقطه مکبورنی واقع در سمت راست بین ناف وستیگ ایلیاک واقع شده و در اینجا احساس میشود. همچنین ممکن است ریباند تندرنس وجود داشته باشد. علامت روسینگ (افزایش درد با فشار دادن به منطقه آپاندیس) ممکن است مثبت باشد و همچنین علامت سرفه (افزایش درد با سرفه کردن) نیز ممکن است مثبت باشد. همچنین بیمار ممکن است علائم پسواس (درد در پایین شکم به سمت پایین) و تست اپتراتور (درد با فشار دادن به زیر کمر) را نیز داشته باشد.
فهرست مطالب
اپیدمیولوژی
پاتوفیزیولوژی
تظاهرات بالینی
یافته های فیزیکی
یافته های آزمایشگاهی
عوارض
درمان
مراقبت قبل از عمل
مراقبت های بعد از عمل
منابع
منابع
کتاب داخلی جراحی برونر
کتاب درسنامه پرستاری بیماری های داخلی جراحی عفونی دستگاه گوارش (تالیف: دکتر سید علی ناجی)