بخشی از متن پاورپوینت استرس و مدیریت استرس، استرس به یک واکنش طبیعی در برابر فشارها و چالش‌های زندگی تبدیل می‌شود که ممکن است از جنبه‌های جسمی و روانی تأثیر بگذارد. مدیریت استرس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا استرس نادرست مدیریت شده می‌تواند به مشکلات جسمی و روانی منجر شود. برای مدیریت استرس، مهارت‌های ارتقاء سلامت روانی و بدنی، مانند تمرین، روش‌های تنفسی، مدیتیشن، و تغذیه سالم می‌توانند مؤثر باشند. همچنین، توانایی اولویت‌بندی و مدیریت زمان به کاهش فشارهای روزمره کمک می‌کند.
چند نمونه از موقعیت های استرس زا
- انجام عمل جراحی بزرگ
- برنامه تحصیلی و امتحانات فشرده
- جر و بحث با هم اتاقی
- شنیدن خبر تومور مغزی یکی از دوستان صمیمی
- ازدواج
- مهاجرت به شهر دیگر
سوالات
- استرس چیست؟
- پاسخ و علائم جسمی و روانی فرد در مواجهه با استرس مورد نظر را بیان کنید.
- جهت مدیریت استرس چه راهکاری را به کار خواهید برد؟
- آیا راهکار مورد نظر استرس را برطرف می کند؟
- اگر راهکار مناسب نبود چه اقدامی را انجام می دهید؟
عوامل استرس زای مراحل مختلف زندگی
نوزادی
عوامل استرس زای محیط خانواده، اعتماد(انتظار برآورده شدن نیازهای شخص)، کناره گیری از اجتماع و محدود شدن ارتباطات بین فردی
نوپایی
توانایی انجام کارها بوسیله خودش، احساس وابستگی شدید به دیگران
دوران قبل از مدرسه
توجه به کارهای مثبت کودک، احساس طرد شدگی
دوران مدرسه
احساس کفایت و شایستگی، ترس طولانی مربوط به جدایی از خانواده و حمایت خانواده
بلوغ و نوجوانی
هویت، پذیرش توسط دوستان و خانواده، تعارضات، انتظارات نوجوان از اجتماع و خانواده و تغییرات سریع هورمونی، عدم تصمیم گیری، سردرگمی، طغیان، افسردگی، اضطراب، بزهکاری
جوانی
ازدواج، انتخاب شغل و تصمیم گیری مستقل، تعارضات بین انتظارات اجتماع از فرد و خواسته های او، عدم تصمیم گیری، اضطراب، عدم تعهد
میانسالی
وظیفه پدری یا مادری، تصمیم گیری های خانوادگی و مسئولیت های سنگین
افراد مسن
تغییر ساخت خانواده، تغییرات فیزیکی ظاهر، تاثیرات اجتماعی
ویژگی های عوامل استرس زا
کنترل پذیری: تصاویری از قتل های وحشیانه
پیش بینی پذیری: دانشجویان آشنا با قوانین
ضرورت برای سازگاری: فصل امتحانات
تجربه گذشته
ویژگی های شخصیتی: شخصیت های تیپ الف، وسواسی
پاسخ های روانشناختی
- پاسخ های هیجانی: اضطراب، بی احساسی، افسردگی، درماندگی، احساس ناامیدی
- پاسخ های رفتاری: پرخاشگری(نوجوان)، خواب آشفته، سوءمصرف مواد، رژیم غذایی ناسالم، مشکلات کاری و تحصیلی
- تخریب عملکردهای شناختی: اختلال تمرکز، توانایی تفکر منطقی، اختلال یادگیری، قضاوت ضعیف
مکانیسم های دفاعی
زیگموند فروید
رفتارهای ناخودآگاه که سبب حمایت روانی شخص در یک حادثه استرس زا می شوند.
تغییر و تحریف واقعیت ها
سرکوبی (Repression) یا واپس زنی
رایج ترین، فرستادن احساسات و خاطرات ناراحت کننده و ترسناک به ناخودآگاه، عدم ورود تمایلات ناخودآگاه به خودآگاه، آتش زیر خاکستر، پیش نیاز، عصبانیت خود را به درون خود بریزیم.
جابجایی (Displacement)
سوق دادن جهت یک احساس از موضوع خطرناک به موضوع امن، تنبیه پسر بزرگتر، محیط های اداری، شکستن ظرف ها
برون فکنی (Projection) یا فرافکنی
نسبت دادن خصوصیات نامقبول و ناپسند خود به دیگران، تمایلات پرخاشگرانه، پارانوئید
جبران (Compensation)
تلافی کردن یک نقص یا کمبود با رفتارهای افراطی به منظور تقلیل احساس حقارت، معلولیت جسمی
والایش(Sublimation) یا تصعید
پخته ای، ارتقاء سالم و بی تعارض یک تکانه کودکانه به یک هدف اجتماعی پخته، میل به پرخاشگری، گرایش به خودنمایی
انکار(Denial)
نفی ناخودآگاه یک فکر یا واقعیت که برای خودآگاه نامقبول است. سرطان
فرونشانی(Suppression)
عمل آگاهانه یا نیمه آگاهانه مهار کردن یک عقیده برای فراموش کردن چیزی، تفاوت با سرکوبی، نمی خواهم به آن موضوع فکر کنم.
درون فکنی(Introjection)
نسبت دادن احساسات، ارزش ها یا ویژگی های دیگران به خود، سخنرانی، مرگ همسر در اثر سکته قلبی، در مراحل رشد قابل اهمیت
همانندسازی(Identification)
فرد ناخودآگاه خود را جای کس دیگری قرار می دهد و مانند او رفتار می کند، لباس بازیکن مورد علاقه، کاهش درد جدایی یا فقدان
دلیل تراشی (Rationalization)
ارائه توضیحات نادرست اما ظاهرا قانع کننده برای توجیه رفتارهای نامقبول خود، اخراج از کار، حفظ حس احترام به خود و دوری از احساس گناه
تبدیل(Conversion)
تعارضات سرکوب شده ناخودآگاه به صورت شکایت های حسی- حرکتی، مشاجره زن
ابطال (Undoing)
بعضی از رفتارهای نامقبول گذشته به صورت نمادی و به شکل معکوس در می آید. فعالیت های خیر خواهانه فرد رباخوار
شوخی(Humor)
ابراز آشکار احساسات بدون ناراحتی و تاثیر نامطلوب بر دیگران
جداسازی (Isolation)
حذف هیجانات و احساسات یک فکر یا رویداد و سرکوب آن، یادآوری فکر بدون احساس همراه آن، واقعه دردناک
واکنش سازی (Reaction formation) یا معکوس نمایی
فرد میل یا آرزویی را که از ابراز آن می ترسد، سرکوب می کند و رفتاری در خلاف جهت آن انجام می دهد. احترام بیش از حد کارمند به رئیس، اختلال وسواسی- جبری
تثبیت (Fixation)
باقی ماندن در یکی از مراحل رشد روانی- جنسی، وابستگی بیش از حد به والدین یا ادامه یافتن شب ادراری کودک
بازگشت (Regression) یا پسرفت
بازگشت ناخودآگاه به مرحله روانی پایین تر یا رفتارهای کودکانه، گریه، قهر
خیال پردازی (Fantasy)
تصاویر ذهنی یا توالی رویدادهای ساختگی، شخصیت های اسکیزوئید
فهرست مطالب
چند نمونه از موقعیت های استرس زا
استرس
عوامل استرس زا
ویژگی های عوامل استرس زا
رفع عامل استرس زا
مدیریت استرس
مهارت های مدارایی
مکانیسم های دفاعی استرس
اجرا و ارزشیابی