مقدمه
امروزه مسائل بهداشتی و ایمنی در محیط کار به یکی از مسائل حیاتی تبدیل شده‌اند. اختلالات اسکلتی – عضلانی، به عنوان یکی از مهمترین مسائل بهداشتی در محیط کار، توجه ویژه‌ای از سوی ادارات مربوطه جلب کرده است. در این مقاله، به بررسی وضعیت اختلالات اسکلتی – عضلانی در جهان و ایران خواهیم پرداخت.
وضعیت اختلالات اسکلتی – عضلانی در جهان
1. آمارهای نگران‌کننده
بر اساس آمارها، اختلالات اسکلتی – عضلانی جزو مشکلات بهداشتی و عوارض ناشی از کار دارای رتبه دوم می‌باشند. در سال 1994، نزدیک به دو سوم بیماریهای ناشی از کار، به اختلالات مربوط به تروماهای تکراری بوده است. این مسئله نشان‌دهنده جدیت و رخداد پراکنده این نوع اختلالات در جهان است.
2. بیماریهای اسکلتی – عضلانی در جهان
بر اساس گزارش اداره آمار کار در سال 1996، 46 درصد از بیماریهای ناشی از کار به دستگاه اسکلتی – عضلانی مربوط بوده است. این میزان نشان‌دهنده اهمیت اختلالات اسکلتی – عضلانی در محیط کار است.
3. کمردردها و عامل ناتوانی
پژوهش‌ها نشان داده است که پس از بیماریهای قلبی – عروقی، کمردردها عمده‌ترین عامل ناتوانی در افراد 45 سال به بالا هستند. این نکته مؤید اهمیت اختلالات اسکلتی – عضلانی در زندگی انسان‌هاست.
4. هزینه‌های چشمگیر
NIOSH بیان می‌دارد که آسیب‌های ستون فقرات 20 درصد از همه آسیب‌ها و بیماریهای محیط کار را تشکیل می‌دهد. این مسئله نه تنها برای افراد بلکه برای جامعه نیز هزینه‌های چشمگیری دارد و نیازمند راهکارهای مؤثر است.
5. موقعیت در جهانی
بنا بر گزارش سازمان جهانی بهداشت، کمردردها 37% از عوامل خطرزای شغلی را تشکیل می‌دهند و جایگاه اول را بین بیماری‌ها و مخاطرات ناشی از کار دارا می‌باشند. این امر موجب توجه جهانی به مسائل ارگونومی و بهداشت در محیط کار شده است.
6. دهه مبارزه با عوارض اسکلتی – عضلانی
سازمان جهانی بهداشت دهه اول هزاره سوم را به نام “دهه مبارزه با عوارض اسکلتی – عضلانی” نام‌گذاری کرده و نشان می‌دهد که این مسئله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
وضعیت اختلالات اسکلتی – عضلانی در ایران
1. موقعیت در ایران
بر پایه مطالعات ملی بار بیماری‌ها و عوامل خطرزا در ایران در سال 2004، اختلالات اسکلتی – عضلانی پس از بیماریهای قلبی – عروقی در رتبه دوم بیماریهای ناشی از کار شناخته شده است. این وضعیت نشان‌دهنده اهمیت اختلالات اسکلتی – عضلانی در جامعه ایران است.
2. ارگونومی: راهکاری برای بهبود
تعریف ارگونومی به عنوان علم راحتی شناخته می‌شود. این علم به تدابیری جهت بهینه‌سازی محیط کار و طراحی وسایل و دستگاه‌ها به نحوی که راحتی، دسترسی، ایمنی و بازدهی را بالا ببرد و دشواری، خطر، خستگی و هزینه‌ها را کاهش دهد می‌پردازد. ارگونومی علمی است که ویژگی‌ها و خصوصیات انسان را برای طراحی مناسب محیط کار و زندگی مورد مطالعه قرار می‌دهد.
هدف ارگونومی
هدف ارگونومی عبارتست از:
- تقلیل فشارهای کار، خستگی و فرسودگی که در اثر کارکردن ایجاد می‌شود.
- تطبیق و تغییر دستگاه‌ها با وضعیت صحیح بدن.
- حمایت و حفاظت از کارگر؛ نه از افزایش محصولیت و بازدهی.
نهایتاً
اختلالات اسکلتی – عضلانی به یکی از مهمترین مسائل بهداشتی در محیط کار تبدیل شده‌اند و اهمیت آنها در جامعه جهانی و ایران بسیار بزرگ است. ارگونومی به عنوان یک راهکار مؤثر برای بهبود شرایط محیط کار و جلوگیری از این نوع اختلالات اسکلتی – عضلانی مطرح شده است. این مسائل نیازمند توجه ویژه و همکاری مشترک ادارات مربوطه، کارگران و کارفرمایان هستند.
فهرست مطالب
ارگونومی
وضعیت اختلالات اسکلتی – عضلانی درجهان
وضعیت اختلالات اسکلتی – عضلانی در ایران
تعریف ارگونومی = ( علم راحتی )
تعاریف ارگونومی:
تعریف دقیق تر
ارگونومی چیست؟
اهداف ارگونومی
ارگونومی علمی چند نظامه است که در چهار حیطه عمده زیر فعالیت دارد:
در آنتروپومتری بایستی :
اختلالات اسکلتی – عضلانی مرتبط با کار:
پیشگیری از اختلالات اسکلتی – عضلانی :
وضعیت ها وحالات بدنی صحیح ستون فقرات :
برای حفظ وضعیت طبیعی بدن باید:
بحث در مورد برداریا محور های نیرو
تمریناتی برای کاهش صدمات وارده به کمر
منافع ارگونومی
افزایش بهره وری:
نخستین کاربردهای ارگونومی
پست کاری(ایستگاه کاری):
نتیجه گیری: