استعدادیابی ورزشی نقش مهمی در توسعه و پیشرفت ورزش دارد این روش برای شناسایی و توسعه استعدادهای ورزشی در افراد از جمله کودکان و نوجوانان به کار می رود. استعدادیابی ورزشی با استفاده از تست ها ، ارزیابی و مشاهدات مدرس افرادی که به ورزش استعداد دارند را شناسایی می کند. این فرایند به مربیان و سازمان های ورزشی کمک می کند تا با ارتقاء و توسعه استعداد های ورزشی ، ورزشکارانی با عملکرد برتری تربیت کنند و ورزش را به سطح بالاتری از توانمندی برسانند.

مبانی استعدادیابی

استعدادیابی فرآیندی است که از طریق برخی آزمون ها و معیارهای استاندارد نونهالان و نوجوانان ارزیابی می شوند و به شرکت در رشته های مناسب که امید موفقیت بیشتری از آن ها میرود تشویق و هدایت می شوند.

هدف اصلی استعدادیابی شناسایی و انتخاب کسانی است که بیشترین توانایی را برای رشته ای خاص دارا باشند.
استعدادیابی ورزشی در هر رشته ی ورزشی با مشخص کردن ویژگی های آن ورزش شروع می شود.

آزمون های رایج در فرآیند استعدادیابی

با توجه به ویژگی های ذاتی هر رشته، سه عامل تعریف شده است؛
توان بیولوژیکی ( ژنتیک، ظرفیت های فیزیولوژیک، توانایی های جسمانی و حرکتی )
ظرفیت های روانی
قابلیت های بیومتریک ( ویژگی های پیکری،ابعاد بدنی، پیکر سنجی )

تذکر : میان عوامل مؤثر بر اجرا و شاخص های اصلی استعداد تفاوت وجود دارد !
چه باید کرد؟
تعیین نیم رخ ورزشکاران نخبه ( جسمانی، فیزیولوژیک و روانی )
شناسایی متغییرهای وراثتی مؤثر
تعیین دوره سنی
اندازه گیری ویژگی های داوطلبان

بررسی مدل های استعدادیابی و تئوری های موجود

هری : عوامل مبتنی بر وراثت ، ویژگی های فرد نسبت به سطح زیستی (رشد و بالیدگی )، گرایش فرد نسبت به ورزش در مدرسه، گرایش فرد نسبت به ورزش در خارج از مدرسه

نکته : آزمونگیری به طور مکرر
کوربیک و همکاران: شناسایی افراد مستعد در هر ورزش، آنها برای همان ورزش تحت تمرین قرارگیرند، عوامل ژنتیکی و میزان پیشرفت، اولویت بندی عوامل غربالگری :

عوامل ثابت و غ ق دستکاری (قد )
عوامل متغییر و غ ق دستکاری ( سرعت )
عوامل متغییر و قابل دستکاری (انگیزش )

بار و همکاران: ارزشیابی فیزیولوژیک، بیومتریک، روانی و متغییرهای اجرایی ؛
سن بیولوژیک، تمرین پذیری، سابقه خانوادگی

مالینا: اندازه گیری ویژگی های حرکتی، جسمانی ، میزان تربیت پذیری
زمان ارزشیابی اولیه بر اساس نوع رشته

کارل : به درگیر نمودن والدین اشاره می کند.
هادوی: ویژگی های جسمانی – حرکتی، آنتروپومتریکی، روان شناختی
بومپا : مشخص کردن ویژگی های ورزش، شناسایی عامل های اصلی استعداد و عملکرد ورزشی، اولویت بندی هر کدام از عامل ها.

نکته:
در هر ورزش باید الگوی ایده آل قابل قبولی را برای عامل های اصلی استعدادیابی وجود داشته باشد.