مقدمه
در دنیای امروز، تکنولوژی تحولات چشمگیری را در هر زمینه‌ای به همراه داشته است، و آموزش نیز از این تحولات بهره‌مند شده است. یکی از روش‌های نوین آموزش، آموزش مجازی است که به شما این امکان را می‌دهد تا به صورت آنلاین و از راه دور مطالب مختلف را یاد بگیرید.

تاریخچه آموزش از راه دور

آموزش از راه دور یک مفهوم که در طول تاریخ تکامل یافته است. در اواسط دهه 1800 میلادی در اروپا، نخستین مدارس مکاتبه‌ای تاسیس شدند. در این مدارس، تندنویسی و زبان‌های خارجی از طریق پست آموزش داده می‌شد. در اوایل دهه 1900 میلادی، آموزش غیرحضوری مبتنی بر فناوری به وجود آمد. از آن زمان، استفاده از اسلاید، تصاویر متحرک و وسائل سمعی بصری در آموزش رواج یافت. ظهور صنعت تلویزیون نیز نقش مهمی در گسترش آموزش از راه دور ایفا کرد. با ظهور رایانه‌ها، شبکه‌های رایانه‌ای و اینترنت، آموزش از راه دور به یک روش پرکاربرد تبدیل شد.

تعریف آموزش الکترونیکی

آموزش الکترونیکی به معنای مجموعه فعالیت‌های آموزشی با استفاده از ابزارهای الکترونیکی از جمله اینترنت، اینترانت، اکسترانت، انتشار ماهواره‌ای، نوارهای ویدئویی و صوتی، تلویزیون ماهواره‌ای و دیسک‌های فشرده می‌باشد. آموزش الکترونیکی معمولاً از راه دور بر مبنای فناوری انجام می‌شود.

انواع دوره‌های آموزش الکترونیکی

همزمان (online): دانشجوان در زمان واقعی به محتوا دسترسی دارند و می‌توانند با مدرس و همکلاسی‌های خود تعامل کنند.
غیرهمزمان (offline): دانشجوان مطالب را به صورت آفلاین در اختیار دارند و مستقل از زمان دسترسی به محتوا هستند.

دلايل ضرورت رويكرد به آموزش الكترونيكي

دائمی شدن فرآیند آموزش: فرآیند یادگیری در آموزش الکترونیکی مداوم است و افراد می‌توانند به مدت نامحدود به مطالب دسترسی داشته باشند.
امکان افزایش کلاس‌های مجازی: تعداد کلاس‌ها و دوره‌های مختلف در آموزش الکترونیکی به سادگی قابل افزایش است.

مزایای آموزش الکترونیکی

آموزش همیشگی برای همه در هر مکان: هرکس به محتوای آموزشی به صورت دائمی دسترسی دارد، بدون محدودیت زمانی و مکانی.
صرفه جویی در هزینه‌ها: نیاز به ترازمالی، اجاره‌ی مکان‌های آموزشی و سایر هزینه‌های مرتبط با آموزش حضوری کاهش می‌یابد.
همکاری و تعامل: امکان تعامل با مدرس و دانشجویان از طریق پلتفرم‌های مختلف فراهم می‌شود.
یادگیری بدون واهمه: دانشجوان می‌توانند به صورت مستقل و بدون فشارهای جامعه مطالب را مطالعه کنند.
قابلیت انتخاب سطوح مختلف: دانشجوان می‌توانند دوره‌های متناسب با سطح خود را انتخاب کنند.
سنجش سطح در هر مقطع: امکان تعیین سطح دانشجو در هر مقطع زمانی فراهم می‌شود.
آموزش به‌روز: محتوای آموزشی به‌روز و متناسب با نیازهای زمان حاضر است.
شبیه‌سازی محیط‌های آموزشی: امکان شبیه‌سازی محیط‌های مختلف آموزشی برای تجربه بهتر دانشجوان وجود دارد.

محدودیت‌های آموزش الکترونیکی

هزینه اولیه بالا: راه‌اندازی و به‌روزرسانی تجهیزات رایانه‌ای هزینه‌های بالایی را به همراه دارد.
نداشتن دانش رایانه‌ای کافی: دانش‌آموزان باید دارای دانش کافی در زمینه استفاده از تجهیزات رایانه‌ای باشند.
هزینه بکارگیری خطوط تلفن و نبود پهنای باند کافی: اتصال به اینترنت با سرعت مناسب برای دسترسی به محتوای آموزشی آنلاین اهمیت دارد.
نبود امکان استفاده از موارد تجربی: در برخی حوزه‌ها نیاز به تجربه عملی و حضوری در آموزش حائز اهمیت است.
درصد بالای ترک تحصیل: در برخی موارد، دانشجوان تمایل به ترک تحصیل در آموزش الکترونیکی دارند.

مهمترین روش‌ها و ابزارهای آموزش الکترونیکی

تلویزیون آموزشی: تلویزیون‌های آموزشی با برنامه‌های آموزشی مختلف برای دانش‌آموزان فراهم می‌کنند.
ویدئو کنفرانس تعاملی: امکان ارتباط در زمان واقعی با مدرس و دیگر دانشجویان را فراهم می‌آورد.
آموزش مبتنی بر رایانه: از طریق نرم‌افزارهای آموزشی مختلف، دانشجوان به محتوای آموزشی دسترسی دارند.
آموزش مبتنی بر اینترنت و وب: وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های آموزشی آنلاین به دانشجوان این امکان را می‌دهند که به صورت مستقل به مطالب یاد بگیرند.