در این مقاله رویکردها، تکنیک ها و اهمیت هوشمندی استراتژیک در آینده پژوهی و آینده نگاری بررسی می شوند. این مباحث مهمترین موضوعاتی هستند که در آینده پژوهی مورد بررسی قرار می‌گیرند و نقش مهمی در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی ایفا می‌کنند.
مقدمه
آینده پژوهی به عنوان یک شاخه از علم و فناوری با مبانی معرفتی و نظری دقیق به کشف و شکل بخشیدن به دنیای مطلوب فردا می‌پردازد. با توجه به اینکه آینده شبیه گذشته است و پرتوی از گذشته دارد تجربه های گذشته می‌توانند به عنوان چراغ راه آینده عمل کنند. اما برخی از دیدگاه‌ها آینده را متفاوت از گذشته توصیف می‌کنند و تجربه‌های گذشته نمی‌توانند به عنوان راهنمایی برای آینده باشند. این تفاوت در دیدگاه نسبت به آینده نیاز به رویکردها و تکنیک‌های آینده پژوهی را ایجاد می‌کند.
پس از بررسی نیازهای پیش بینی آینده و اهمیت آن در حوزه‌های مختلف از اقتصادی تا اجتماعی و صنعتی به تعریف و تبیین مفاهیم آینده پژوهی پرداخته می‌شود. این علم و فناوری با توجه به سه رویکرد اصلی ، یعنی اکتشافی ، هنجاری (تجویزی) و تصویرپرداز به تصمیم‌گیری پیش دستانه و توسعه‌ی فضای طرح ریزی منجر می‌شود. آینده پژوهی از دامنه وسیعی از حوزه‌ها نظیر اقتصادی ، فرهنگی، اجتماعی، صنعتی، فناورنه و آموزشی بهره می برد.
این مقاله با بررسی چهار نوع آینده شامل ممکن ، مرجح ، مطلوب و مقدور به اهداف و انواع خروجی های حاصل از آینده پژوهی می‌پردازد. در ادامه به تکنیک های مهم آینده پژوهی از دیدگاه دیده بانی و تحلیل روند تا سناریو سازی و شبیه سازی رایانه‌ای پرداخته می‌شود. این تکنیک‌ها به تحلیل تاریخی و توفان فکری هم افزوده شده و در نهایت به اهمیت هوشمندی استراتژیک در فرایند آینده پژوهی پرداخته می‌شود.
فهرست مطالب
دو نگاه به آینده
3 نوع برخورد با پیش‌بینی آینده
تعاریف آینده‌پژوهی
اهداف آینده پژوهی
انواع آینده
شاخه‌های آینده‌پژوهی
فرایندهای آینده‌پژوهی
3 رویکرد اصلی در آینده‌پژوهی
خروجی‌های آینده‌پژوهی
آثار و پیامدهای آینده‌پژوهی
تکنیک‌های مهم آینده‌پژوهی
تعریف پیش‌بینی
تعریف آینده‌نگاری
کانون‌های تفکر
هوشمندی استراتژیک