آموزش آزمون یومن ویتنی در spss هر گاه دو نمونه مستقل از جامعه ای مفروض باشند و متغیرهای آن ها بصورت ترتیبی باشند از آزمون یو (من-ویتنی) استفاده می شود. این آزمون مشابه t استیودنت با دو نمونه مستقل است و معادل ناپارامتری آن محسوب می شود.
بر خلاف آزمون پارامتری t استیودنت، در این آزمون فرض توزیع نرمال وجود ندارد. دو نمونه مستقل از جامعه هایی با توزیع مشابه و احتمالاً متفاوت از حیث میانه انتخاب می شود.
این آزمون همانند آزمون t، برای دو نمونه مستقل در حالت ناپارامتری است. چگونگی انجام آزمون به این شکل است که ابتدا مقادیر موجود بصورت یکجا و بدون توجه به جامعه ای که مقادیر به آن تعلق دارند رتبه بندی می کنیم. یعنی نمونه ها را روی هم ریخته و به آن ها رتبه می دهیم. سپس مجموع رتبه های اختصاص یافته به هر یک از دو جامعه (گروه) را بطور جداگانه به دست می آوریم. اگر تعلق داشتن به هر یک از دو گروه تأثیری بر مجموع رتبه ها نداشته باشد، انتظار می رود که مجموع رتبه ها در هر دو جامعه یکسان باشد. اگر چنین باشد، آنگاه می توان نتیجه گرفت که میانه صفت مورد نظر در هر دو جامعه یکسان هستند.
همچنین ببینید : تحلیل کواریانس و اندازه گیریهای تکراری در نرم افزار آماری SPSS
آزمون من-ویتنی را با W و در مواردی با U نشان می دهند.
برای درک بهتر این آزمون به مثال زیر توجه کنید:
پژوهش گری در تحقیقی با عنوان بررسی عوامل موثر بر امید به آینده اجتماعی در بین شهروندان ایرانی در یکی از فرضیه های خود به مقایسه میزان امید به آینده اجتماعی در بین دو گروه زنان و مردان پرداخت. فرضیه پژوهشگر به قرار زیر بوده است:
“به نظر می رسد میزان امید به آینده اجتماعی در بین زنان و مردان متفاوت باشد”
برای حل این مسئله داده ها را مانند شکل زیر وارد نرم افزار می کنیم بطوریکه جنسیت در یک ستون و متغیر امید به آینده در ستون دیگر باشد.
سپس از مسیر نمایش داده شده در شکل زیر گزینه آزمون های ناپارامتری و از بین آنها گزینه ۲independent samples را انتخاب می نماییم.
همچنین ببینید : فیلم آموزشی تحلیل واریانس یک طرفه در نرم افزار spss آنالیز واریانس آزمون برابری میانگین چند جامعه مستقل
در پنجره باز شده مطابق شکل زیر متغیر امید به آینده (Futurehope) را به قسمت Test variable list و متغیر جنسیت (Gender) را به قسمت Grouping variable وارد می نماییم.
سپس مانند شکل زیر روی Define groups کلیک می کنیم تا کادر مربوط به آن نمایش داده شود.
پس از باز شدن کادر مربوطه مانند شکل بالا در Group1 عدد ۱ و در Group 2 عدد ۲ را وارد می نماییم. پس از آن روی گزینه Continue کلیک کرده و در نهایت Ok را کلیک می کنیم تا نتایج نهایی ظاهر شود.
همچنین ببینید : فیلم آموزشی تحلیل واریانس طرح بلوکی کامل تصادفی شده در نرم افزار SPSS
نتایج در تصویر زیر نشان داده شده است:
جدول اول رتبه ها را نشان می دهد. بطوریکه ستون اول نشان دهنده نوع جنسیت می باشد. ستون دوم N یا تعداد افراد موجود در هر جنسیت را نمایش می دهد. در این مثال ۱۳ نفر مرد و ۸ نفر زن وجود دارند. ستون سوم و چهارم نیز به ترتیب میانگین رتبه ها و مجموع رتبه ها را نشان می دهند.
جدول دوم آماره های آزمون را نشان می دهد. در مثال مذکور آماره آزمون من-وینتنی مقدار ۳۰ را نشان می دهد که برای درک معنی داری با غیر معنی داری آن باید به مقدار .Sig توجه نمود. در این مثال مقدار .Sig عدد ۰٫۲۰۸ محاسبه شده است که چون از عدد ۰٫۰۵ بزرگتر است، فرض صفر مبنی بر برابر بودن میزان امید به آینده اجتماعی در بین زنان و مردان رد نمی گردد (تایید می شود). به عبارت دیگر میزان امید به آینده در زنان و مردان در مثال مذکور برابر بوده است.