پاورپوینت سیاه دانه، گیاهی دارویی است که دارای خواص درمانی متعددی از جمله ضد التهاب، ضد باکتری، ضد قارچ و ضد سرطان است.
گیاه شناسی
گیاه علفی – یکساله – برگها 2-3 بار شانهای منقسم با قطعات طویل – گلها بدون مهمیز – گلپوش دوردیفی – گلها منظم – کوتاه قد – پرچمها متعدد و مارپیچی قرار میگیرند. گیاه دولپهای
رنگ گلها در یک گونه : سفید / صورتی / بنفش
در زبان کردی به آن سیاسۆنی می گویند.
خصوصیت میوهها:
برگه (فولیکول) درون میوه برگه بذر گیاه سیاه رنگ و دارای خاصیت دارویی و صنعتی است و زیادی آن ایجاد مسمومیت میکند. در رأس داسی شکل است .
روغن سیاهدانه به عنوان مرهم برای آکنه و ضایعات پوستی استفاده میشود.
دانههای Nigella sativa به عنوان سیاهدانه یا black cumin شناخته شدهاند و در طب گیاهی کاربرد دارند. در آب وهوای سرد و معتدل میتوان این گیاهان را یافت. سیاهدانه از جمله گیاهانی است که فواید درمانی گوناگونی برای آن بیان شده است.
در طی قرنها روغن و گیاه سیاه دانه برای بالا بردن سطح سلامتی در آسیا و خاورمیانه و آفریقا استفاده شده است. خمیر black cumin (سیاهدانه) غذای محلی در آسیای میانه است که ازدانههای Nigella sativa (سیاهدانه) تولید میشود.
گیاهان دارویی به طور گسترده در طب سنتی به منظور جلوگیری از اثرات جانبی داروهای شیمیایی استفاده میشوند. به علاوه به عنوان داروی طبیعی برای درمان بسیاری از بیماریهای حاد و نیز شرایط تدریجی استفاده شده است. دانههای Nigella sativa طیف گستردهای از خواص پزشکی را دارا هستند که شامل موارد زیر است.
خواص سیاه دانه
- ضد میکروبی
- ضد تومور
- ضد ویروس
- ضد التهاب
- آنتی اکسیدان
- شلی و انبساط ماهیچه
ادویهها از زمانهای قدیم نه تنها برای افزایش طعم غذا بلکه برای خواص نگهدارنده و داروییشان کاربرد داشتهاند. اکثر ادویهها خواص ضدالتهابی، ضداکسایشی، ضدتومورزایی، ضدباروری، ضددرد و ضددیابتی دارند. خواص نگهدارندۀ ادویهها به حضور بعضی مواد ضدمیکروبیای مربوط میشود که در روغن آنها وجود دارد.
از دانههای سیاهدانه همراه کنجد برای مطبوع شدن انواع نان و شیرینی استفاده میشود.
استفاده از سیاهدانه در طب سنتی
در هندوستان از زمانهای قدیم ادویهها کاربرد سنتی داشتهاند که یک نوع آن، یعنی black cumin یا سیاهدانه فعالیتهای ضدمیکروبی قوی در برابر Bacillus subtilis ،
Escherichia Coli، Sacchoromyces cerevisiae دارد. به علاوه به عنوان مادۀ ضدعفونیکننده و نگهدارندۀ غذا نیز استفاده میشود.
مردم عرب از Nigella sativa در طب سنتی استفاده میکنند و آن را گیاه افزایندۀ ادرار و کاهندۀ فشارخون میدانند.
همواره انسانها گیاهان و ادویهها را تکثیر کرده و از آنها به عنوان غذا و دارو استفاده میکردند.
. بیشترین اثر ضدمیکروبی سیاهدانه روی باکتری grom مثبت میباشد. استفاده از سیاهدانه در درمان بیماریهای ویروسی به زمانهای قدیم برمیگردد و اخیراً Nutraceutical نامیده میشود. در ضمن از دانههای سیاهدانه در طب گیاهی به منظور درمان تعدادی از بیماریها مثل آسم و اسهال استفاده میشود و در شرایطی مثل افزایش چربی خون اثرات کاهشدهندگی دارد. به علاوه برای درمان بیماریهای ریوی مثل سرفه و دیگر بیماریها استفاده میشود.
سیاهدانه برای درمان دیابت و فشارخون بالا استفاده میشود.
عفونتهای حاصل از Schistosoma monosoni (کرم مکندۀ انگلی) به وسیلۀ سیاهدانه درمان میشود. کرم مکندۀ انگلی آسیبهایی به کبد وارد میکند که سیاهدانه با کاهش تعداد کرمها در کبد و همچنین تقلیل تعداد کل تخمهای تهنشین شده در روده و کبد نقش حفاظتی خود را ایفا میکند. در ضمن تعداد تخمکهای مرده در دیوارۀ روده در نتیجه درمان با سیاهدانه افزایش مییابد.
سیاه دانه فعالیتهای علیه نماتودها و سزتودها (کرم نواری) نیز از خود نشان میدهد. قابل ذکر است که سیاهدانه همراه با praziquantel (PZQ) ، یعنی داروی انتخابی برای درمان بیماری کرم انگلی خون، استفاده شد.
فواید روغن سیاه دانه و ترکیبات تشکیلدهندۀ آن
دانهها حاوی روغن فرار و غیرفرار، پروتئینها، آلکالوئیدها و ساپونین (ترکیبات صابونی) هستند. مقدار زیادی از فعالیتهای بیولوژیکی دانهها نشان داده که به Thymoquinone (TQ) ، یعنی جزء اصلی و تشکیلدهندۀ روغن فرار، و کمی هم به روغن غیرفرار مربوط میشود. روغن فرار سیاهدانه میتواند خاصیت سمزدایی داشته باشد و اثر ضدویروسی قوی علیه عفونت سلول ویروسی مورین murin cytomegalovirus (mcmv) دارد. روغن سیاهدانه (BSO) black seed oil از سلولها در برابر عفونتهای ویروسی حفاظت کرده و در نتیجه درمان با سیاهدانه عفونتی در کبد و طحال مبتلایان مشاهده نمیشود.
استفادۀ سنتی از سیاهدانه و مشتقاتش در درمان رماتیسم و بیماریهای عفونی مربوطه نیز نشان داده شده است.
روغن و دانهها عملکرد ضدالتهابی، ضدتوموری، ضدمیکروبی، تببری و تخفیف درد دارند. (TQ) نیز اثر تخفیفدهندگی درد دارد. بیماریها یا مواد شیمیایی آسیبهایی به کبد و کلیه وارد میکنند و عصارۀ خام دانهها (و تعدادی از اجزاء فعال آن مثل روغن فرار و TQ) عملکرد دارویی به منشور حفاظت از اعضای آسیبدیده دارد. فواید استفاده از دانهها و (TQ) میتواند به عملکرد ضداکسایشی و حفاظتکنندگی سلول آنها مربوط باشد.
سطح تقویت شده (TQ) میتواند سرعت بازسازی استخوان صدمه دیده را افزایش دهد در حالیکه روی اندامهای تولیدمثلی و حیاتی بدن اثرات جانبی مضری ندارد.
Nigellon پلیمرکربونیل Thymoquinone است و خصوصیات پزشکیای را دارا است که شامل خواص ضدمیکروبی، ضدتوموری، ضدویروسی، ضدالتهابی، کاهشدهندگی قند خون، شلی ماهیچهای و ضداکسایشی میباشد
اثر روی فشار خون و هموستازی
درمان موشها با عصارۀ دانهها بیش از 12 هفته تغییراتی در خوننگارۀ آنها ایجاد کرد که به شرح زیر میباشد:
– افزایش در حجم سلولهای پرشده و هموگلوبین (در نتیجۀ افزایش سطح هماتوکریت)
کاهش در غلظت پلاسمائی کلسترول، تریگلیسرید و گلوکز وکاهش پلاکتها و کلوسیتها
در نتیجه روغن سیاهدانه فشارخون را کاهش میدهد اما این گیاه سمیت نسبیای را نیز نشان میدهد.
در آزمایشی دیگر موشها روغن سیاهدانه را در دوز (1-kg 1-mu32-4) یا (TQ) را در دوز (1-mg/kg1.6-0.2) به صورت داخل وریدی دریافت کردند سپس کاهش فشارخون سرخرگی و ضربان قلب مشاهده شد. روغن فرار (Volatile oil) به واسطۀ مکانیسمهای اصلی مستقیم یا غیرمستقیم زیستی رگها را تنگ میکند و مکانیسمهای مستقیم میتواند به حضور (TQ) در روغن فرار مربوط باشد. لکن روغن فرار (V.O) عامل قویای برای کاهش فشارخون است.
در طی بررسی دیگر آزمایشاتی که روی موشهای مبتلا به فشارخون بالا انجام گرفت اثر ذکر شده برای سیاهدانه را تأیید کرد. در این بررسی از عصارۀ dichloromethane استفاده شد که از دانههای Nigella sativa گرفته شده است. درمان موشهای مبتلا با عصارۀ مذکور اثرات زیر را به دنبال داشت:
افزایش 30 و 16 درصدی ادرار
2) کاهش 22 و 18 درصدی فشارخون
نتایج بررسیهای فوق استفادۀ سنتی از دانههای Nigella sativa را تأیید میکند که برای درمان افزایش قند خون و اختلال در میزان چربی خون و ناهنجاریهای مربوطه کاربرد دارد.
فهرست مطالب
گیاه شناسی
خصوصیت میوهها
خواص سیاه دانه
فواید روغن سیاه دانه
اثرات سیاه دانه
مقاله سیاه دانه دارای 30 صفحه و به صورت پاورپوینت تدوین شده است.