بازرسی چشمی یکی از مهمترین و کارآمدترین روشهای اطمینان از کیفیت جوش در ساخت و تولید میباشد. در این پاورپوینت به تشریح مفهوم بازرسی چشمی و نحوه انجام آن خواهیم پرداخت. همچنین، تستهای غیر مخربی که به عنوان روشهای جایگزین در بازرسی جوش مورد استفاده قرار میگیرند نیز معرفی خواهند شد.
مقدمه
بازرسی جوش یکی از مراحل حیاتی در ساخت و تولید قطعات فلزی و جوش کاری هاست. این فرآیند امکان اطمینان از اتصال صحیح جوش را فراهم میکند. تستهای بازرسی جوش از دو دسته تست مخرب و غیر مخرب تشکیل شدهاند و در ادامه به توضیح هر یک از این دستهها میپردازیم.
تستهای مخرب
1. تست کشش (Tensile Test)
تست کشش، برای ارزیابی استحکام جوش و توانایی آن در مقابل فشار و کشش انجام میشود. در این تست، نمونههای جوش شده به قطرهای استاندارد کشیده میشوند و استحکام آنها اندازهگیری میشود.
2. تست فشار (Compression Test)
در تست فشار، جوش تحت فشار قرار میگیرد تا توانایی آن در مقابل فشار ارزیابی شود. این تست میتواند از جوشهای استوانهای یا مکعبی استفاده کند.
3. تست اولتراسونیک (Ultrasonic Test)
تست اولتراسونیک با استفاده از موجهای فراصوت انجام میشود و به تشخیص ناپیوستگیها در جوش کمک میکند. این تست به طور معمول بر روی جوشهای فولادی و آلومینیمی انجام میشود.
تستهای غیر مخرب
1. بازرسی چشمی (Visual Inspection)
بازرسی چشمی از تنها انواع تستهای غیر مخرب نیست، اما یکی از مهمترین و پرکاربردترین روشها برای ارزیابی جوشهاست. در این روش، با استفاده از چشم بدون کمک تجهیزات خاص، جوشها برای ناپیوستگیها و عیوب سطحی بازرسی میشوند.
2. آزمایش ذرات مغناطیسی (Magnetic Particle Test)
در این تست، ذرات آهنی مغناطیسی بر روی سطح جوش پخش میشوند. اگر جوش دارای ناپیوستگی باشد، این ذرات در نقاط مشکوک جذب میشوند و نقاط مشکوک تیره نمایان میشوند.
3. آزمایش مایع نافذ (Penetrant Liquid Test)
در این تست، یک مایع نافذ روی سطح جوش پخش میشود. سپس مایع اضافی پاک میشود و یک ماده تشکیل دهنده رنگارنگ بر روی سطح جوش میماند. اگر ناپیوستگیای وجود داشته باشد، این ماده رنگی در آن ناحیه نمایان میشود.
4. آزمایش رادیوگرافی (Radio Graphic Test/X-Ray)
در این تست، از پرتوهای ایکس برای تصویربرداری از داخل جوشها استفاده میشود. این تصاویر برای شناسایی ناپیوستگیها و عیوب داخلی جوش استفاده میشوند.
بازرسی چشمی
بازرسی چشمی یکی از ابزارهای مهم در ارزیابی جوشها و عیوب آنهاست. در این روش، با استفاده از چشم بدون کمک تجهیزات خاص، جوشها برای ناپیوستگیها و عیوب سطحی بازرسی میشوند. این روش معمولاً اولین مرحله در بازرسی جوش است و میتواند با استفاده از ذرهبین یا بروسکوپ به بهبود کیفیت بازرسی کمک کند. بازرسی چشمی منحصر به سطح خارجی نمیشود و میتواند در ساختارهای داخلی نیز انجام شود. حتی میتوان از این روش برای بازرسی دقیق تر در داخل حفرهها، لولهها و کانالها استفاده کرد.
وظایف بازرس جوش
یک بازرس جوش برای انجام وظایف خود باید دارای اطلاعات فنی مناسب و مرتبط با کار باشد و با مراحل ساخت و تولید قطعه آشنا باشد. او باید با فرآیندهای جوشکاری و مواد مصرفی آن آشنا باشد و توانایی استفاده از تجهیزات بازرسی و تعیین شرایط مناسب برای انجام بازرسی را داشته باشد. همچنین، بازرس باید آشنا به استانداردها و مقررات مربوط به پروژه باشد و دارای توانایی و شرایط فیزیکی مناسب برای انجام کار باشد.
وظایف بازرس قبل از جوشکاری
قبل از جوشکاری، بازرس باید مراحل زیر را انجام دهد:
- مرور طراحیها و مشخصات
- بررسی تاییدیهها و پرسنل مورد استفاده
- نقاط تست را تعیین کند
- نصب نقشهای برای ثبت نتایج
- بررسی مواد مورد استفاده
- بررسی ناپیوستگیهای فلز پایه
- بررسی ویتآپ و تراز بندی اتصالات جوش
- بررسی پیشگرمایی در صورت نیاز
وظایف بازرس در حین جوشکاری
حین جوشکاری، بازرس باید مراحل زیر را انجام دهد:
- کنترل کیفیت پاسریشه جوش
- آمادهسازی ریشه اتصال قبل از جوشکاری طرف دوم
- پیشگرمی و دماهای میانپاسی
- توالی پاسهای جوش
- لایههای بعدی جهت کیفیت جوش معلوم
- تمیز کردن بین پاسها
- پیروی از پروسیجر کاری همچون ولتاژ، آمپر، ورود حرارت، سرعت
وظایف بازرس بعد از جوشکاری
بعد از جوشکاری، بازرس باید به موارد زیر توجه ویژه داشته باشد:
- ظاهر جوش بوجود آمده
- اندازه جوش بوجود آمده
- طول جوش
- صحت ابعادی
- میزان تغییر شکل
- عملیات حرارتی بعد از جوشکاری
هدف
هدف اساسی از بازرسی جوش بوجود آمده در آخرین مرحله این است که از کیفیت جوش اطمینان حاصل شود. برای این منظور، آزمون چشمی به شناسایی ناپیوستگیها و عیوب در جوش کمک میکند. این آزمون مهمترین بازرسی در ساختارهای تحت بار خستگی یا سیکلی است، زیرا بازرسی دقیق در سطحها اهمیت زیادی دارد.
فهرست مطالب
مقدمه
بازرسی چشمی
مختصري در مورد وظايف يك بازرس جوش
ويژگي هاي بازرس جوش
- وظايف بازرس قبل از جوشكاري
- وظايف بازرس در حين جوشكاري
- وظايف بازرس بعد از جوشكاري
بعضي از مواردي كه نياز به توجه خاصي بعد از تكميل جوشكاري دارند عبارتند از
هدف
تعدادي از عيبها كه در جوش به وجود مي ايد
مزایا
محدودیت ها
تجهيزات بازرسي سطوح داخلي
بورسكوپ
فايبرسكوپ
ويدئو سكوپ
ذره بين ها
آينه ، بازتاب كننده ها
لنزها
گيچ هاي مكانيكي (ميكرومترها)
گيج هاي جوش
وظايفي را كه گيج هاي جوشكاري دارند عبارتند از
- گيج فيلت
- گيج هاي چند منظوره
- گيج هاي كمبريج
- گيج Hi-Lo