در این مقاله به تاریخچه فرش ایران از دوران باستان تا امروز پرداخته شده است فرش ایران از جمله هنرهای برجسته و مهارت های خاص ایرانیان است که قدمتی طولانی دارد. این هنر در طول تاریخ ایران توسعه یافته و به یکی از مهمترین صنایع دستی کشور تبدیل شده است.
مقدمه
تاریخچه فرش ایران به عنوان یکی از هنرهای برجسته و مهارتهای خاص ایرانیان به گذشتههای دور باستان باز میگردد. قدیمترین فرش دست بافت ایرانی در سال 1949 توسط رودنکو، باستان شناس روسی در منطقه پازیریک کشف شد. این فرش به نام فرش پازیریک شناخته شد و از طریق کاوشهای باستان شناسی این منطقه به چشم انداز جدیدی از تاریخچه فرش ایران پرده برداشت.
روسنکو در کتابی که به مناسبت این کشفات در سال 1953 منتشر کرد به تفصیل دربارهٔ فرش پازیریک شرح داد و آن را به عنوان یکی از کارهای قدیمی و مهم ایران خواند. او به تاریخ این فرش که قدمت آن به قرن پنجم و یا اوایل قرن چهارم پیش از میلاد باز میگردد اشاره کرد. این فرش با جزئیاتی از نقشهای برجسته تخت جمشید و هنرهای آشوری نیز تزئین شده بود.
توسعهی هنر فرش بافی به اوج خود در زمان حاکمیت دودمان صفوی، به خصوص در دوران شاه طهماسب اول و شاه عباس کبیر رسید. این دوران به عنوان رنسانس قالی ایران شناخته میشود و زمانی بود که حدود 3000 تخته فرش به یادگار مانده که در موزههای جهان نگهداری میشوند.
در طول قرن نوزدهم فرشهای ایرانی به ویژه از ناحیه تبریز وارد بازارهای اروپا شدند. این فرشها توسط نمایندگان اروپایی به سراسر اروپا منتقل شده و بازار قالی مشرق زمین را تحت تأثیر قرار دادند. در این دوران شرکتهای انگلیسی، آمریکایی و آلمانی واحدهای تولیدی خود را در ایران تأسیس کردند.
تاریخچهی هنر فرش بافی نشان دهندهٔ میراث غنی و تاریخ بلند این هنر در فرهنگ ایران است. از اوج این هنر در دوران هخامنشیان و سلطنت کوروش کبیر گرفته تا توسعهی آن در دوران مختلف تاریخ ایران، فرش بافی همواره جزء مهمترین و هنری ترین صنایع دستی ایران محسوب شده است.